در سالهای اخیر نزدیکی روز افزون دو رشته هنری معماری و سینما که از خصوصیات و تأثیرات دوسویه یکدیگر کاملا آگاه میباشند به یک مبحث جدى آکادمیک تبدیل گردیده است. سینما به عنوان یک رسانه پرمخاطب و ابزار بیانی تاثیرگذار، از طریق بازنمائی فضای معماری سهم مهمی را در خلق معنا، برقرای ارتباط حسی با مخاطب، بیان روایت و شخصیت‌پردازی بر عهده دارد. اما آنچه در سینمای ایران مورد غفلت قرار گرفته است، نظریه پردازى دقیق در رابطه با تعامل میان رشته اى میان این دو حوزه و راهکارهای به کارگیری از تاثیر ظرفیتهای مدیوم معماری در راستای تجلی معنا در فضای حاکم بر فیلم است. هدف این پژوهش، واکاوی کارکرد دراماتیک کالبد و عناصر فضای معماری در سینمای اصغر فرهادی، به طور خاص فیلم «فروشنده» و کشف مضامین آشکار و پنهان نشانه های متن فیلم است که در این راستا با استفاده از روش تحلیل محتوی کیفی و چارچوب نشانه شناسی سوسور، یافته های تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی ارائه شده است.نتایج حاصل از مطالعه مبین این نکات است که در سینمای فرهادی ساختار معمارانه فضا نه فقط به عنوان پس زمینه داستان، بلکه همچون عاملی دخیل در روند فیلمها، با رفتار شخصیتها و درونمایه آثار منطبق بوده و به تنهایی موید احساسات و حتی اداراک معانی خاص هر فیلم هستند. همچنین هر عنصر و المانی از فضای معماری براساس مقاصد معنایی و نشانه شناختی خاصی بازنمائی می‌شود. بعلاوه نتایج حاصل از تحقیق حاکی از این است که در فیلم «فروشنده» حجمی گسترده از نشانه‌ها بصورت کاملا محسوس و هدفمند در قالب کالبد و عناصر فضایی معماری گوناگونی همچون خانه، رنگ، نور، بافت، بازشو و اشیا جهت روایت دراماتیک داستان و انتقال معانی نهفته آن، تعریف عملکرد و حالات کاراکتر‌ها و برانگیختن احساسات بیننده به کار گرفته شده است.

کلمات کلیدی