مکان خاستگاه اجتماعی و بستر برای سازه فرهنگ و کنش متقابل افراد قلمداد می شود و مطابق با نگرش ایدئولوژی حاکم بر جامعه ویژگی های فرهنگی و کارکردهای متعددی در کاربرد آن تجلی می یابد در سال های اخیر تکاپوی زنان عرب برای احراز هویت مستقل در جامعه سنتی موضوع اصلی رمان های نویسندگان زن را در جوامع به خود اختصاص داده است. مکان بر این آثار در گستره گفتمانی شخصیت های زن کارکرد هویتی و احساسی پیدا می کند. میرال الطحاوی، رمان نویس فمنیست مصری یکی از نویسندگانی است که در راستای بازنمایی هویت زن عرب و اوضاع نامناسب او در سایه گفتمان سلطه، توجه ویژه ای به مکان در آثارش دارد. این پژوهش بر آن است که به روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر سه رمان بروکلین هایتس، الباذنجان الزرقاء، الخباء به بررسی مقوله مکانبه عنوان بستری برای شکل گیری شخصیت زن، بپردازد تلاش قهرمان زن برای عبور ازحصارها و تجربه مکان های مختلف، کراهتش از زندان تن و تن معیوب در سه رمان مذکور، نشان می دهد که نویسنده از مکان برای بازنمایی رنج و اندوه زن عرب استفاده کرده است. در این آثار مکان های محدود و بسته، بیش از هر چیز بر محدود سازی زن عرب اشاره دارند و این محدودیت آنچنان نهادینه گشته است که شخصیت زن حتی در مکان های باز نیز خود را در زندان دیگری به نام زندان تن تصور کند؛ و از آن رو اندام جنسی خود را نپسندد و ذات و تن به شکل دو مقوله، در تقابل با یکدیگر قرار گیرند.

کلمات کلیدی