تاثیر هشت هفته تمرین هوازی بر سطح فریتین سرمی، شاخص های گلایسمیک و لیپیدی زنان مبتلا به دیابت نوع دو عاطفه حلمی سیاسی۱، ناهید بیژه۲، الهام حکاک دخت۳، غلام رسول محمدرحیمی۴ ۱- کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران ۲- استاد گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران ۳- استادیار گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران ۴- ستادیار گروه علوم ورزشی، موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی وحدت تربت جام، تربت جام، ایران چکیده: (۴۷ مشاهده) زمینه و هدف: مطالعات اخیر نشان می‌دهد که افزایش ذخایر آهن بدن با افزایش شیوع عدم تحمل گلوکز و دیابت نوع ۲ همراه است. فریتین مهمترین پروتئین ذخیره‌کننده‌ی آهن در بدن است که برای ارزیابی اختلالات متابولیسم آهن مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر هشت هفته تمرین هوازی بر سطح فریتین سرمی، شاخص‌های گلیسمی و لیپیدی در زنان مبتلا به دیابت نوع ۲ بود. روش بررسی: تعداد ۲۰ نفر از زنان دیابتی با دامنه سنی ۵۵-۴۵ سال به‌طور داوطلبانه انتخاب و به دو گروه تجربی(۱۰ نفر) و کنترل(۱۰ نفر) تقسیم شدند. گروه تجربی در برنامه‌ی هشت هفته‌ای تمرین هوازی، با تواتر سه جلسه در هفته، هر جلسه به مدت ۶۰ دقیقه و با شدت ۶۵-۵۵ درصد ضربان قلب ذخیره شرکت کردند. گروه کنترل در مدت مداخله در هیچ فعالیت ورزشی شرکت نکردند. فریتین سرمی، شاخص‌های گلیسمی و لیپیدی قبل و بعد از هشت هفته، بررسی و سپس داده‌ها با نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته‌ها: در گروه تجربی فریتین(۰/۰۱۲=P)، انسولین(۰/۰۰۴=P)، گلوکز ناشتا(۰/۰۴۱=P)، شاخص مقاومت به انسولین(۰/۰۱۲=P)، کلسترول کل(۰/۰۴۱=P) و تری‌گلیسرید(۰/۰۰۵=P) به‌طور معناداری کاهش یافتند؛ از طرفی لیپوپروتئین پُرچگال به‌طور معناداری افزایش یافت(۰/۰۱۲=P). همچنین نتایج نشان داد که تغییرات فریتین(۰/۰۰۲=P)، انسولین ناشتا(۰/۰۱۴=P)، شاخص مقاومت به انسولین(۰/۰۰۱=P) و تری‌گلیسرید(۰/۰۱۰=P) بین دو گروه تجربی و کنترل از نظر آماری معنادار بود. نتیجه‌گیری: زنان مبتلا به دیابت نوع ۲ می‌توانند از برنامه‌ی تمرینات هوازی با شدت متوسط برای بهبود پروفایل لیپیدی و وضعیت گلایسمی و همچنین اختلالات متابولیسم آهن سود ببرند.

کلمات کلیدی