از دیدگاه اقتصاد منابع طبیعی، ارزش گذاری به‏جای برچسب قیمت قائل شدن، به معنای برآورد ارزش کالاها و خدمات اکوسیستم‏های طبیعی است تا مدیریتی هدفمند و توانمند در راستای ایجاد چارچوبی برای حفاظت و حراست بیشتر از محیط طبیعی میسر گردد. در جوامع مختلف، ارزش‏های اکوسیستم‏ها، نسبی و پویا بوده و تحت تاثیر شرایط مختلفی همچون اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است. به همین دلیل، ارزش‏گذاری به توازن بین تغییرات محیطی و نیازهای جامعه کمک می‏کند. این مطالعه به بررسی ارزش‏گذاری کالاها و خدمات جنگل ارغوان‏دره شهرستان مشهد از بُعد ارزش‏های متنوعی همچون تفریحی و حفاظتی و نیز کارکردهای حفاظت آب، حفاظت خاک، خاکزایی، تنظیم گاز، محصولات تولیدی و حمایت از مراتع و اراضی زراعی و باغات می‏پردازد. برای برآورد ارزش اقتصادی هر کالا یا خدمت اکوسیستمی، از روش‏های متنوعی بهره گرفته شد. طبق نتایج، ارزش کارکردهای حفاظت آب 732 میلیارد ریال، حفاظت خاک 33 میلیارد ریال، تنظیم گاز 9355 میلیارد ریال، خاکزایی 5 میلیارد ریال، تولیدی (فرآورده های چوبی) 50 میلیارد ریال، تولیدی (علوفه) 41 میلیارد ریال، مراتع 5676564 میلیارد ریال، اراضی زراعی و باغات 241487 میلیارد ریال، حفاظتی 22 میلیارد ریال و تفریحی 152میلیارد ریال و در نهایت ارزش کل جنگل ارغوان‏دره، حدود شش میلیون میلیارد ریال برآورد گردید. پژوهش حاضر با مطالعه و کمی‏سازی ارزش‏های اقتصادی کالاها و خدمات متنوع اکوسیستمی، ضمن تاکید بر جایگاه زیست‏پذیری و ارزش اقتصادی منطقه، حفاظت پایدار را زمینه‏ساز توسعه پایدار معرفی کرده است و به‏کارگیری تفکر سیستمی را برای مدیریت یکپارچه سیستم‏های اجتماعی-اکولوژیکی اکوسیستم‏های طبیعی برجسته می‏سازد.

کلمات کلیدی