کینوا با نام علمی (Chenopodium quinoa L.) گیاهی یکساله، از خانواده کنوپودیاسه و روزکوتاه است که به دلیل برخی ویژگی های خاص خود از جمله مقاومت قابل ملاحظه در برابر طیف وسیعی از تنشهای غیرزنده، مورد توجه قرار گرفته است. دماهای ویژه و طولروزهای ویژه هر مرحله نموی برای ارائه مدل مناسب پیشبینی رشد و نمو گیاهی لازم است. در سالهای 1398 و 1399 آزمایشهای مستقلی شامل ده تاریخ کاشت در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در شهر یزد انجام شد. تیمار آزمایشی شامل 5 لاین امید بخش اصلاح شده در مرکز تحقیقات شوری یزد بهمراه رقم تیتیکاکا بود. از واکنش سرعت مراحل نموی به دما و طولروز برای تعیین درجه حرارت ویژه و طولروزهای ویژه مراحل نموی اصلی )سبزشدن، گلدهی و رسیدگیدانه( استفاده شد. برای همه لاینها، دمای پایه ) bT ( جوانهزنی بذر کینوا 2 / 0 تا 57 / 3 درجهسانتیگراد، دامنه دمایی بهینه برای جوانهزنی 34 - 25 درجهسانتیگراد، گلدهی 28 - 21 درجهسانتیگراد و رسیدگیدانه 32 - 15 درجهسانتیگراد بود. دامنه طولروز برای گلدهی 44 / 12 - 37 / 11 ساعت و رسیدگیدانه 3 / 12 - 58 / 10 ساعت بود. دامنه دمای بهینه برای سه مرحله جوانهزنی، گلدهی و رسیدگیدانه تمام لاینهای مورد مطالعه، بین 20 تا 25 درجهسانتیگراد برآورد شد. نتایج نشان داد که در طولروزهای کمتر از 12 ساعت و دماهای کمتر از 30 درجهسانتیگراد، با افزایش همزمان دما و طولروز سرعت گلدهی بیشتر شد. بطور کلی، نتایج نشان داد که دما و طولروز اثر جبرانکنندگی بر سرعت گلدهی و رسیدگیدانه دارند.

کلمات کلیدی