دامداران مرتعی بطور سنتی از مراتع برای تولید انواع محصولات نظیر شیر، گوشت و پشم استفاده می‌کنند، اما در سال های اخیر روش تولید گوشت به عنوان تنها محصول (روش بره پی) در بین برخی دامدارن خراسان رضوی در حال گسترش است. در این تحقیق تاثیر 7 سال بهره برداری از مرتع به دو روش بره پی و شیردوشی بر روی شرایط اکولوژیک و منافع اقتصادی دامداران در دو مرتع مجاور هم مقایسه شد. ابتدا با انجام بازدید های صحرایی، تاج پوشش، تولید و کلاس های خوشخوراکی در دو مرتع اندازه گیری و با آزمون t مقایسه شد.در مرحله بعد وزن دام، میزان تولید شیر و گوشت، زمان صرف شده برای مدیریت دام و فعالیت های شبانه روزی دام ها مقایسه شد. براساس نتایج ، از نظر تولید علوفه و کلاس های خوشخوراکی تفاوتی بین دو شیوه بهره برداری مشاهده نشد. در روش بره پی درآمدها به میزان 17% بیشتر ولی هزینه ها 70% کمتر از روش شیردوشی بود که باعث افزایش سود خالص به میزان 24 % شد. در روش بره پی دام‌ها مدت 4 ساعت بیشتر برای چرا و راهپیمایی در شبانه روز صرف کردند، که این خود باعث کاهش حفاطت خاک شده بود. پیش بینی می‌شود که سود بالاتر و مدیریت آسان تر در روش بره پی سبب تشویق دامداران به استفاده از این روش در آینده شود. لذا پیشنهاد می گردد مطالعات آینده به منظور یافتن راهکارهایی جهت استفاده از مراتع تحت روش بره پی با کمترین آسیب به خاک و پوشش گیاهی متمرکز شود.

کلمات کلیدی