زعفران گیاهی ژئوفیت و عقیم است که به صورت رویشی از طریق تشکیل بنه تکثیر می یابد. این گیاه مراحل مختلف رشد را در هر فصل زراعی با گلدهی آغاز و با تولید بنه های دختری از بنه مادری به اتمام می رساند. بنه های دختری روی بنه مادری تشکیل می شوند. دوره بهره-برداری از مزرعة زعفران می تواند تا بیش از یک دهه ادامه یابد، هر چند که بسته به مدیریت زراعی بهتر است طول این دوره کاهش یابد. به منظور مطالعه اثر سال برداشت بنه (سن مزرعه) بر عملکرد بنه های دختری و گل زعفران، آزمایشی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد طی چهار سال زراعی متوالی 95-1394، 96-1395، 97-1396 و 98-1397 اجرا شد. کاشت گیاه در شهریور ماه سال 1394، صورت گرفت و شاخص های مربوط به گلدهی و رشد بنه اندازه گیری شد. چهار سال برداشت بنه (سن مزرعه) به عنوان تیمارهای یک ساله، دو ساله، سه ساله و چهار ساله مد نظر قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل تعداد گل، وزن تر گل، وزن خشک کلاله، وزن خشک بنه های دختری و تعداد بنه های دختری در واحد سطح، قطر بنه های دختری و تعداد و وزن بنه های دختری در پنج گروه وزنی <4، 8-4، 12-8، 16-12 و >16 گرم بودند. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد گل (1/67 عدد در متر مربع)، وزن تر گل (31/32 گرم در متر مربع) و وزن خشک کلاله (761/0 گرم در مترمربع) برای سال برداشت دوم (مزرعه دو ساله) مشاهده شد. بیشترین تعداد و وزن بنه های دختری در واحد سطح برای سال برداشت سوم (مزرعه سه ساله) به ترتیب با 5/189 بنه در متر مربع و 91/603 گرم در متر مربع بدست آمد. اگرچه تعداد بنه های دختری تا سال چهارم افزایش یافت، اما بیشتر بنه ها دارای وزن کمتر از 12 گرم بودند و این موضوع نشان دهنده نیاز به جابجایی بنه ها و کاشت مجدد آنها در ابتدای سال چهارم است.

کلمات کلیدی