عنوان : ( بررسی مبتداسازی ضمیرگذار ساخت ملکی و مفعول متممی زبان فارسی برپایۀ دستور گفتمانی‌نقشی )
نویسندگان: محسن طاهری , علی علیزاده , حامد مولایی کوهبنانی ,
Full Textچکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی فرایند مبتداسازی ضمیرگذار از ساخت ملکی و مفعول متممی فارسی و چگونگی ظهور واژه‌بست ضمیری در پی اعمال آن براساس دستور گفتمانی‌نقشی است. در مقالۀ پیش رو نحوۀ نگاشت عناصر مبتداسازی‌شدۀ ضمیرگذار فارسی در قالب‌های ساخت‌واژی-نحوی معرفی شده در دستور گفتمانی‌نقشی تحلیل شد. نتایج بررسی و تحلیل تعدای ازجملههای منتخب از گفتار و متون نوشتاری زبان فارسی نشان می‌دهد که در این ساخت، با عنایت به نیت ارتباطی سخنگو عناصر مختلفی نظیر مالک در ساخت اضافی و مفعول متممی می‌توانند سازۀ مبتدا واقع گردند و روش پویای تعیین ترتیب سازه‌ای این دستور روشی مناسب و کارآمد برای تبیین آن است. از طرف دیگر، با توجه به اینکه سازۀ مبتداشده در سطح بینافردی براساس اصول این دستور در اولویت ورود به قالب‌های ساخت‌واژی-نحوی قرار می‌گیرد، لذا فرایند مبتداسازی حاصل حرکت نیست بلکه عنصر مبتداشده به‌صورت پایه‌زایشی در جایگاه اصلی خود تولید می‌شود. مهم‌ترین نتیجۀ پژوهش حاضر تبیین علت ظهور واژه‌بست ضمیری در فرایند مبتداسازی ضمیرگذار فارسی از هر دو ساخت ملکی و مفعول متممی و تعیین اجباری و غیراجباری‌بودن آن است که برای نخستین بار با اِعمال سازوکارهای دستور گفتمانی‌نقشی صورت می‌پذیرد.
کلمات کلیدی
دستور گفتمانی‌نقشی مبتداسازی ضمیرگذار ساخت ملکی مفعول متممی زبان فارسی
@article{paperid:1090325,
author = {طاهری, محسن and علیزاده, علی and حامد مولایی کوهبنانی},
title = {بررسی مبتداسازی ضمیرگذار ساخت ملکی و مفعول متممی زبان فارسی برپایۀ دستور گفتمانی‌نقشی},
journal = {زبان فارسی و گویش های ایرانی},
year = {2022},
volume = {6},
number = {2},
month = {March},
issn = {6585-2476},
pages = {131--160},
numpages = {29},
keywords = {دستور گفتمانی‌نقشی مبتداسازی ضمیرگذار ساخت ملکی مفعول متممی زبان فارسی},
}
%0 Journal Article
%T بررسی مبتداسازی ضمیرگذار ساخت ملکی و مفعول متممی زبان فارسی برپایۀ دستور گفتمانی‌نقشی
%A طاهری, محسن
%A علیزاده, علی
%A حامد مولایی کوهبنانی
%J زبان فارسی و گویش های ایرانی
%@ 6585-2476
%D 2022
