حمل‏ونقل‏عمومی‏از محورهای مهم متاثر از پاندمی‏کرونا است. براین‏اساس مطالعه حاضر به دنبال آن است تا تحلیلی جامع از تغییرات مسافران اتوبوسهای شهری در دوران‏ کرونا در شهرمشهد ارائه کند و نشان دهد که بالاترین شدت تغییرات درکجاست؟ چگونه است؟ و چه عواملی در ارتباط با آن قابل شناسایی می‏باشد؟ روش مطالعه، توصیفی-تحلیلی، متغیرهای تحقیق شامل22متغیر از ویژگیهای‏اجتماعی(۸متغیر)، اقتصادی(10متغیر) وکالبدی(4متغیر) ومقیاس مطالعه نیز شامل۳۶۰۰ ایستگاه اتوبوس‏درون‏شهری‏ در ۱۲۰۰حوزه آماری شهرمشهد است. بازه زمانی شامل داده‌های سازمان اتوبوسرانی در قبل‏ازکرونا(زمستان1397 تا زمستان1398) و بعدازکرونا(اسفند1398تا شهریور1400)است. تکنیکهای مورد استفاده شامل 1)روشهای آمار کلاسیک همچون \\\\\\\\\\\\\\\"تی‏زوجی\\\\\\\\\\\\\\\"، \\\\\\\\\\\\\\\"همبستگی\\\\\\\\\\\\\\\" و \\\\\\\\\\\\\\\"رگرسیون\\\\\\\\\\\\\\\" و 2)روشهای تحلیل فضایی نظیر\\\\\\\\\\\\\\\"درونیابی\\\\\\\\\\\\\\\" و \\\\\\\\\\\\\\\"خودهمبستگی فضایی دو طرفه موران\\\\\\\\\\\\\\\"است. نتایج، حاکی از تفاوتِ معنادار در تغییراتِ تعدادِ مسافران در پهنه فضایی شهر مشهد است. بگونه‏ای که در16.5% از ایستگاهها(602ایستگاه)، تعداد مسافران پس از کرونا باافزایش معنادار و در83.5% با کاهش همراه بوده است. ارزیابی متغیرها حاکی از ارتباط معکوس تغییرات تعداد مسافران ایستگاهها با متغیرهای سطح‏تحصیلات‏بالا و تعداد سالمندان(درویژگیهای اجتماعی)، مالکیت مسکن، میانگین درآمد، مالکیت خودرو و شاغلین زن(درویژگیهای اقتصادی) و ارتباط مستقیم با متغیرهای اقلیت‌های مذهبی و سطح تحصیلات پایین(در ویژگیهای اجتماعی)، جمعیت زیرخط‏فقر، تعداد کارگران ساده، تعداد شاغلین مرد و مالکیت استیجاری مسکن(درویژگیهای اقتصادی) و فاصله تا محور فعالیت، دسترسی به مراکز درمانی و فاصله به محدوده های پیرامونی شهر(درویژگیهای کالبدی) دارد. از سوی دیگر نتایج نشان داد که از نظر شمولیت؛ متغیرهای اجتماعی و از نظر شدت؛ متغیرهای اقتصادی بیشترین ارتباط را با تغییرات تعداد مسافران پس از کرونا دارند.

کلمات کلیدی