عنوان : ( دلالتهای روانشناختی حکمت متعالیه ملاصدرا )
نویسندگان: سمانه شیخ نظامی , محمدسعید عبدخدائی , زهره سپهری شاملو , عباس جوارشکیان ,
چکیده
هدف از این پژوهش استخراج مفاهیمی از بطن حکمت متعالیه برای شکلدهی به یک نظریه روانشناسی است. فرضیه اساسی این است که آرای صدرالمتألهین حاوی دلالتهای مورد نیاز برای شکلدهی به یک نظریه روانشناسی است. فرضهای دوم و سوم این است که میتوان برای بخشهای مختلف یک نظریه روانشناسی، دلالتهای متناسب را از حکمت متعالیه ملاصدرا استخراج کرد. همچنین نظرات ملاصدرا در قیاس با نظریات موجود در روانشناسی، صاحب مفاهیم راهگشا و تبیینکننده است. نتایج حاصل از پژوهش، این فرضها را تأیید کرده و نشان میدهد که آرای ملاصدرا حاوی مفاهیم مهمی برای علم روانشناسی است و با بررسی انسانشناسی صدرایی، پیشفرضهای اساسی در یک رویکرد روانشناسی را میتوان استخراج کرد. در این مقاله پیشفرضهایی در زمینۀ هستیشناسی استخراج و به تناسب در زمینه «جایگاه انسان در عالم» با رویکرد اگزیستانسیالیسم و در زمینۀ «تعریف انسان» با رویکرد رفتارگرایی در قیاس قرار گرفته است. همچنین برخی پیشفرضهای مربوط به «تحول و رشد انسان» استخراج شده است و در زمینه «غرایز انسان» با رویکرد روان تحلیلی و «ویژگیهای تحول» با نظریه «ساخت و سازگرایی» پیاژه مورد قیاس قرار گرفته است. در زمینه مراتب بینهایت تحول در آرای صدرایی، مابهازایی در روانشناسی برای قیاس یافت نشد.