بدون شک عدم توجه به تخلیه ی جمعیتی آبادی ها می تواند عواقب جبران ناپذیری بر سکونتگاه های انسانی وارد نماید. بررسی و شناخت کم و کیف این موضوع می-تواند کمک شایانی به برنامه ریزان و تصمیم گیران در حوزه برنامه ریزی فضایی در ممانعت از تخلیه کامل جمعیتی سکونتگاههای روستایی نماید. مطالعه حاضر از نوع کاربردی با روش توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری آبادی های کمتر از 100 نفر در استان خراسان رضوی طی سه دهه (95-1365) می باشد. به منظور بررسی ابعاد فضایی از تحلیل فضایی محلی موران و برای بررسی جهت و محدوده پراکنش از تحلیل میانگین مرکزی و توزیع جهت دار استفاده شد. نتایج نشان داد در سرشماری های 1365، 1375، 1385، 1395 به ترتیب 2/92 ، 1/90 ، 8/94و 7/79 درصد آبادی های تخلیه شده در دهه ماقبل جمعیتی کمتر از 100 نفر داشته اند. نتایج تحلیل خودهمبستگی فضایی موران نشان داد که الگوی پراکنش آبادی های درمعرض تخلیه طی سه دهه خوشه ای می باشد. همچنین نتایج تحلیل میانگین مرکزی و توزیع جهت دار نشان داد که 68 درصد از آبادی هایی که درمعرض تخلیه جمعیتی قراردارند در محدوده بیضی قرارگرفته اند و بجز دهه 75-1365 که جهت توزیع آبادی های درمعرض تخلیه شمال غربی-جنوب شرقی بوده در سایر مقاطع زمانی یعنی 95-75 شمال شرق-جنوب غرب است.

کلمات کلیدی