هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر افزودن پودر چربی و روغن دانه کتان در شیر بر عملکرد، رشد، سلامت، فراسنجه های خون و شکمبه بود. به این منظور از 45 راس گوساله شیر خوار (38+0/5 کیلوگرم= میانگین وزن بدن) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه جیره آزمایشی و 15 تکرار ، در میانگین دمایی 10 درجه سانتی گراد از سن سه روزگی تا 30 روزگی استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل 1- کنسانتره شروع کننده پایه و شیر بدون مکمل چربی(شاهد)، 2- کنسانتره شروع کننده پایه به همراه شیر حاوی پودرچربی (ده گرم در لیتر شیر)،3- کنسانتره شروع کننده پایه به همراه شیر حاوی روغن کتان (ده گرم در لیتر شیر)،بود. افزایش وزن روزانه در سه تا 30 روزگی و وزن 30 روزگی در تیمار روغن کتان بیش تر از تیمار شاهد بود (P<0/05). گوساله های تیمار روغن کتان در 30 روزگی ارتفاع لگن بالاتری نسبت به تیمار شاهد داشتند(P<0/05) غلظت کلسترول خوندر تیمار شاهد بالاتر از تیمار روغن کتان و غلظت کورتیزول خون در تیمار روغن کتان از تیمار شاهد کمتر بود(P<0/05). نسبت پروتئین کل به البومین در تیمار روغن کتان ا تیمار شاهد کمتر بود(P<0/05). فراسنجه های شکمبه ای تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از منابع چربی حاوی اسید لینولنیک مانند روغن کتان در ترکیب شیر تاثیر مثبتی بر عملکرد، رشد و سلامت گوساله های شیرخوار در طول ماه اول زندگی آن ها دارد. از روز سوم تولد به صورت تصادفی به سه تیمار آزمایشی تقسیم شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: شیر و جیره پایه بدون مکمل چربی (شاهد)، شیر و جیره پایه به همراه پودر چربی(تیمار دو)، شیر و جیره پایه به همراه روغن و هشت درصد دانه کتان آردی (تیمار سه)، بود. وزن ازشیرگیری، مصرف خوراک و افزایش وزن روزانه به ترتیب در دوره سه و چهار در گوساله های مصرف کننده دانه کتان بیشتر از گروه شاهد بود(05/0P≤). سن ازشیرگیری در گوساله‌های گروه شاهد بالاتر از سایر گروه ها بود(05/0P≤). تفاوتی در میانگین سازه های رشد اسکلتی وجود نداشت، اما گوساله های مصرف کننده جیره حاوی کتان ارتفاع لگن بالاتری در زمان ازشیرگیری داشتند(05/0P≤). غلظت کلسترول خون در گروه شاهد بالاترین و غلظت کورتیزول خون در گروه کتان پائین ترین بود، همچنین میزان پروتئین تام به آلبومین در گوساله‌های گروه کتان کمترین بود(05/0P≤). فراسنجه های شکمبه ای تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت (05/0P≥). نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از منابع چربی خصوصا امگا-3 در ترکیب شیر و کنسانتره شروع کننده تاثیر مثبتی بر عملکرد، رشد و سلامت گوساله های شیرخوار در دوره قبل ازشیرگیری خواهد داشت.

کلمات کلیدی