مقدمه و هدف: کیفیت عملکرد مدیران و رهبران آموزشی از مهم‌ترین ارکان بهبود آموزش است و نقش مهمی در توسعه نظام آموزشی دارد. ارتقای اثربخشی مدارس تا حدود زیادی در گروه توسعه حرفه‌ای مدیران است. هدف این پژوهش مطالعه تجربه زیسته مدیران مدارس از فرایند توسعه‌ حرفه‌ای به منظور ارائه راهکارهایی برای بهبود آن بوده است. روش شناسی پژوهش: روش پژوهش بر حسب هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده‌ها، کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. مشارکت‌کنندگان در پژوهش به روش نمونه‌گیری هدفمند و به شیوه انتخاب موارد مطلوب انتخاب شدند که شامل 22 نفر از مدیران نمونه مدارس مشهد بود. به منظور گردآوری داده‌ها از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و روش سه‌سویه‌سازی برای اعتباربخشی به یافته‌ها مورد استفاده قرار گرفت. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش کدگذاری باز و محوری انجام شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که بر اساس تجربه زیسته مدیران موفق، فرآیند توسعه آنها در سه بعد اصلی اتفاق افتاده است: 1) مهارت‌ها، 2) دانش و معلومات و 3) ویژگی‌های شخصیتی. همچنین، روش‌های توسعه حرفه‌ای مدیران مدارس نیز شامل روش‌های فردی (الگو گرفتن، تبادل نظر با همکاران، گروه‌های حرفه‌ای مجازی، مطالعه انفرادی، و خودارزیابی) و روش‌های سازمانی (تجربه‌گردانی، کارورزی، جلسات مدیران و کلاس‌های ضمن خدمت) بوده است. بحث و نتیجه‌گیری: راهکارهایی که برای بهبود فرایند توسعه حرفه‌ای مدیران مدارس از دیدگاه آنها شناسایی شد در چهار دسته اصلی قرار می‌گیرد: 1) بهبود طراحی و برنامه‌ریزی فرصت‌های توسعه حرفه‌ای، 2) حمایت از فعالیت‌های توسعه، 3) ارزشیابی صحیح فرآیند توسعه و 4) تشویق فعالیت‌های توسعه مدیران.

کلمات کلیدی