زمینه و هدف: عناصر سنگین با ورود از طریق زنجیره‌غذایی سلامت انسان را به خطر می‌اندازند. مصرف سبزیجات آلوده به فلزات سنگین خطری برای سلامت انسان محسوب می‌شود. تحقیق حاضر به تعیین غلظت برخی فلزات سنگین در گیاه خرفه و ارزیابی میزان خطر سلامت آن‌ها در این گیاه پرداخته است. مواد و روش‌ها: پس از افزودن سطوح (0، 15و 30 میلی‌گرم برکیلوگرم) نانو ذرات آهن به خاک آلوده به نیکل و آماده‌سازی تیمارها، اقدام به کشت گلدانی گیاه خرفه در این تیمارها شد. پس از عصاره‌گیری نمونه‌ها، غلظت فلزات سنگین توسط دستگاه ICP-OEC اندازه‌گیری شد و فاکتورهای تجمع‌زیستی، انتقال، دریافت روزانه و شاخص‌های خطرپذیری فلزات سنگین برای انسان محاسبه شد. یافته‌ها: بیش‌ترین غلظت نیکل و آهن در ریشه و اندام‌هوایی خرفه در تیمار 30 میلی‌گرم بر کیلوگرم نانو ذرات آهن بود. TF نیکل و آهن برای خاک-ریشه <1 اما برای ریشه- ساقه >1 بود. مقدار BAF در خرفه برای عناصر نیکل و آهن <1 بدست آمد. مقادیر HRI برای آهن و نیکل <1 بود که نشان‌دهنده خطرات کم برای مصرف خرفه در خاک مورد مطالعه است. بنابراین با وجود HRI <1 برای نیکل و آهن در همه تیمارها برای کودکان نسبت به بزرگسالان بالاتر بود، بطور کلی مقادیر HRI برای نیکل بالاتر از آهن بود. نتیجه‌گیری: ضریب خطرپذیری عناصر مورد مطالعه در گیاه خرفه <1 بود و بیانگر عدم وجود بیماری‌های غیرسرطانی برای مصرف‌کنندگان است. به‌طور کلی نتایج نشان داد HRI عناصر سنگین برای هر دو گروه سنی مورد مطالعه <1 بوده و بیانگر این است که خرفه در این خاک در وضعیت امن قرار دارد.

کلمات کلیدی