به منظور بررسی اثر نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر خصوصیات مورفولوژیکی و میزان جذب برخی عناصر غذایی گیاه همیشه بهار تحت تنش شوری ناشی از کلرید سدیم، آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 2 فاکتور و در 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 انجام شد. فاکتور اول تنش شوری به صورت آب آبیاری در چهار سطح (0، 30، 60 و 90 میلی مولار کلرید سدیم) و فاکتور دوم برگپاشی به صورت عدم کاربرد و کاربرد نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم در سه سطح (50، 100 و 200 میلی گرم بر لیتر( بود. صفات مورد مطالعه شامل خصوصیات مورفولوژیکی و غلظت عناصر غذایی شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم، منگنز، کلسیم، روی، آهن، سدیم و تیتانیوم بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‏ها نشان داد که اثرات متقابل شوری و دی اکسید تیتانیوم بر صفات مورفولوژیکی و غلظت عناصر برگ در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شد. با افزایش شوری، خصوصیات مورفولوژیکی کاهش یافت و کاربرد نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم سبب بهبود این صفات شدند. برگ پاشی با غلظت 200 میلی گرم بر لیتر دی اکسید تیتانیوم در بالاترین سطح شوری (90 میلی مولار) به ترتیب سبب افزایش 6/1، 1/2، 2/2، 2/2 و 4/4 برابری تعداد شاخه فرعی، وزن تر بوته، وزن خشک و تر گل و تعداد شاخه گل دهنده نسبت به عدم کاربرد دی اکسید تیتانیوم در این سطح شوری گردید. کاربرد سطوح مختلف دی اکسید تیتانیوم سبب تغییر خصوصیات مورفولوژیکی و غلظت عناصر غذایی مورد مطالعه تحت سطوح مختلف شوری گردید که این امر به علت افزایش میزان جذب نور، میزان کلروفیل و سرعت فتوسنتز و تحریک جذب برخی عناصر به کمک تیتانیوم می باشد. نتایج این آزمایش نشان داد که برگپاشی تیتانیوم به ویژه در بالاترین غلظت (200 میلی گرم بر لیتر) از طریق تغییر در جذب عناصر سبب تغییر در رشد و غلظت عناصر غذایی گیاه همیشه بهار تحت تنش شوری می شود.

کلمات کلیدی