فیض کاشانی از جمله مفاخر شیعه و اندیشه‌وران نو‌اندیش است که روشی نو در اخباری‌گری به وجود آورد و مسلک اخباری را با گرایش و معارف باطنی و روش تاویل‌گرایی، نهادینه ساخت. وی تک‌روی‌ها و آرای ویژه‌ای دارد که برخلاف مشهور فقها فتوا داده‌است. سنجیدن و برابرسازی دیدگاه فقهی فیض با آرای محقق اردبیلی نشان‌گر این واقعیت تردیدناپذیر است که ایشان از افکار و روش محقق اردبیلی اثر پذیرفته‌است. وی از مبنا و سبک خاص محقق اردبیلی، در مقام استنباط و برداشت از آیات و روایات تبعیت کرده است. در این جستار سعی بر این است که به روش توصیفی-تحلیلی با اشاره به مواردی از فتاوای منفرد و غیرمشهور این دو فقیه که دیدگاهی یکسان داشته‌اند، به وجه مشترک آنان پی برده، سپس عواملی که سبب تأثیرپذیری فیض کاشانی از محقق اردبیلی شده‌است، مشخص گردد. در نهایت روشن شده که فیض کاشانی همچون محقق اردبیلی با تکیه بر اصول و قواعد مهم دینی از جمله اصل سهولت، اصل جواز، اباحه و حلیت و قاعده نفی حرج از شیوه اجتهادی ایشان پیروی کرده‌است.

کلمات کلیدی