تلسکوپی شدن روده‌‌ها زمانی ایجاد می‌شود که قطعه‌ای از روده به داخل قطعه دیگری که در امتداد آن واقع شده است، وارد شود. به قطعه روده وارد شده اینتاسوسپتوم (Intussusceptum) و به بخشی از روده که ناحیه به تله افتاده را پوشش می‌دهد، اینتاسوسیپینز (Intussuscepiens) می‌گویند. علت این عارضه عموما\\\" ناشناخته است اما به نظر می‌رسد که علت آن تحریک پذیری و افزایش حرکات روده باشد. تحریک پذیری و افزایش حرکات روده می‌تواند به طور ثانویه نسبت به آنتریت‌ها، تحریکات ناشی از انگل های مختلف و ضعف عمومی ایجاد شود. اجسام خارجی، تومورها و ضایعات کانونی برخی انگل ها باعث ثابت شدن قطعه ای از روده شده و به عنوان عامل زمینه ساز وقوع تلسکوپی شدن روده، گزارش شده است. در اسفندماه 1401 یک راس بره تلف شده نر، نژاد افشاری و با سن 10 روزه با تاریخچه اسهال به دلیل ابتلاء به شکل اینتروتوکسیژنیک بیماری کولی باسیلوز به بخش پاتولوژی بیمارستان دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد ارجاع داده شد. در کالبدگشایی و بررسی ضایعات ماکروسکوپی، روده های کوچک پر از محتویات زرد تا سفید رنگ بود و اتساع شدید بخشی از کولن به دلیل تلسکوپی شدن کامل سکوم به داخل کولن مشاهده شد که تا ناحیه مرکزی کولن مارپیچ پیشروی نموده بود. ناحیه اینتاسوسپتوم به شکل مواج و سیاه رنگ مشاهده شد که این تغییر رنگ سیاه از ناحیه نوک سکوم تا 8 سانتی متری دریچه ایلئوسکال ادامه یافته بود. جهت مطالعه هیستوپاتولوژی، از ناحیه نکروزه سکوم نمونه برداری شد و در فرمالین بافر 10% قرار داده شد و مقاطع پاتولوژی با روش متداول آماده گردید. در بررسی میکروسکوپی، پرخونی و خونریزی بسیار شدید، ادم، نکروز و کنده سلول های پوششی پرزها و غدد روده و نفوذ خفیف سلول های آماسی مشاهده شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که از یک سو افزایش حرکات روده به دلیل ابتلاء به شکل اینتروتوکسیژنیک بیماری کولی باسیلوز و از سوی دیگر کولن مارپیچ به دلیل سنگینی و کم تحرکی، می تواند بره های تازه متولده را به تلسکوپی شدن سکوم مستعد سازد.

کلمات کلیدی