چکیده: هدف: لکه نواری باکتریایی گندم یکی از مهمترین بیماریهای باکتریایی گندم در سرا سر جهان ا ست. گونه Xanthomonas translucens سبب ب بروز این بیماری میشببود. بررسببی بیماریزایی جدایههای به دسببت دمده از لکه نواری باکتریایی بر روی بوتههای گندم، بررسی مقاومت ارقام مختلف گندم در برابر جدایه با بالاترین قدرت بیماریزایی، شناسایی مولکولی جدایهها و بررسی تنوع ژنتیکی جدایهها از اهداف این تحقیق به شمار میرود. مواد و روشها: نمونهبرداری از مزارع گندم دلوده به این بیماری در سه استان خراسان رضوی، خراسان شمالی و لرستان انجام شد. قسمتهای دارای علائم پس از ضد عفونی سطحی و ایجاد سوسپانسیون در دب مقطر استریل، روی محیط دگار غذایی حاوی سوکروز ک شت شدند. دزمون بیماریزایی تمام جدایهها روی بوتههای گندم رقم فلات برر سی شد. مقاومت ارقام مختلف گندم در برابر جدایه نماینده مورد بررسبببی قرار گرفت. دزمون rep-PCR با اسبببتفاده از دغازگرهای ERIC و BOX برای ارزیابی تنوع ژنتیکی جدایهها ا ستفاده شد. برای شنا سایی جدایههای نماینده، بخ شی از ژنهای gyrB و dnaK جدایهها تکثیر و توالییابی شدند. ) مجله بیوتکنولوژی کشاورزی )دوره 15 ، شماره 2، تابستان 1402 104 Agricultural Biotechnology Journal; Print ISSN: 2228-6705 Electronic ISSN: 2228-6500 نتایج: کلونیهای باکتریایی با مشخصات زرد روشن، گرد و صاف جداسازی و خالص گردید. دزمون بیماریزایی تمام جدایهها روی بوتههای گندم اث ات گردید. جدایهها در میزان بیماریزایی روی گندم متفاوت بودند. جدایه با بالاترین میزان بیماریزایی، به ارقام مختلف گندم تلقیح شببد. پاسببخ ارقام مختلف گندم به جدایه منتخب متفاوت بود اما در نهایت همگی به این جدایه حسبباب بودند. دنالیز خوشببهای الگوی باندی به دسببت دمده با دغازگرهای ERIC و BOX با اسببتفاده از برنامه NTSYS انجام گردید. نتایج بررسیهای مولکولی با تکنیک انگشت نگاری DNA نشان داد که تنوع ژنتیکی بین جدایههای لکه نواری باکتریایی به دست دمده از مناطق مختلف کشت گندم مورد مطالعه وجود دارد. در دندروگرام ترکی ی رسم شده حاصل از دو نشانگر، جدایهها در سطح تشابه 33 % به پنج گروه تق سیم شدند. مقای سه توالی نوکلئوتیدی جدایههای نماینده با توالیهای م شابه در ژن بانک، ن شان دهنده ت شابه بالای توالیهای مورد بررسی با توالیهای undulosapv. Xanthomonas translucens موجود در ژن بانک INCB بود. نتیجهگیری: استفاده از دزمون rep-PCR برای بررسی تنوع ژنتیکی جدایههای به دست دمده مناسب میبا شند. در این مطالعه موقیعت جغرافیایی اثری بر روی گروهبندی جدایهها نداشبببت. بیماری نواری باکتریایی تقری ا در تمام مناطق کشبببت گندم یافت میشود و درک بهتر برهمکنش گیاه- بیمارگر در Xanthomonas translucens -گندم برای یافتن و توسعه ارقام مقاوم به این بیماری ضروری به نظر میرسد.

کلمات کلیدی