چکیده : نظام ژئوپلیتیک جهانی مشتمل بر مناسبات ساختاری «قدرت» ها با هم است. تاریخ سیاسی جهان نشان می دهد، تبدیل حکومت ها به قدرت های هژمون در هر عصری، متکی بر تسلط آنها بر منابع استراتژیک قدرت و به عبارت دقیق تر«پیشران های کنترل هژمونیک» در همان دوره بوده است.بدین ترتیب، ونیزی ها با ناوگان گالی در قرن 14م، پرتغالی ها و هلندی ها با تسلط بر تجارت دریایی در قرن 15تا 17م،بریتانیا در قرون 18 تا 20 با تسلط بر مستعمرات و برتری در تولید منسوجات و آهن و در نهایت ایالات متحده آمریکا ابتدا با تولید فولاد،خودرو،صنایع الکترونیک و از سال 1992با برتری در حوزه فناوری اطلاعات، با تسلط بر پیشران های کنترل هژمونیک عصر خود توانستند به قدرت برتر نظام ژئوپلیتیک جهانی دست یابند. به نظر می رسد، پیشران های اصلی کنترل هژمونیک در نیمه اول قرن 21، ترکیبی از سه فناوری مدرن شامل«فناوری های ارتباطی-اطلاعاتی، رباتیک و هوش مصنوعی» است که می توان آن را در قالب مفهوم متاورس(جهان ماوراء) طرح کرد. متاورس و جهان ماوراء مفهوم نسبتا جدیدی است که دارای ماهیت، ویژگی ها و کارکردهای خاص خود است و به عقیده بسیار از اندیشمندان در آینده ای نزدیک تمامی ابعاد و شئون زندگی فردی و اجتماعی بشر را تحت تاثیر قرار خواهد داد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانه ای به بررسی نقش وکارکرد این سه فناوری جدید به عنوان پیشران های جدید کنترل هژمونیک بر ایجاد نظام ژئوپلیتیک جدید جهانی در آینده پیش رو می پردازد.

کلمات کلیدی