ستناد به شهادت شهود به‌عنوان یکی از ادله اثبات، پدیده‌ای نوین در سیستم‌های حقوقی نیست، اما بهره‌گیری از آن در دهه‌های اخیر سیر صعودی داشته است، به‌طوری‌که شهادت شاهدان عینی، غالباً تنها دلیل یا یکی از اصلی‌ترین ادله در پرونده‌های کیفری محسوب می‌شود. دلیلی که کم‌وبیش با خطا یا اشتباهاتی نیز همراه است. موضوعی که تحقیقات متعدد بر امکان شکل‌گیری آن صحه گذارده‌اند. در این پیمایش آگاهی قضات نسبت به شاخص‌های مرتبط با جنبه روان‌شناسی شناختی شهادت شهود مورد بررسی قرار گرفته‌اند. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است. جامعه پژوهش شامل 72 نفر از قضات دادسرا و دادگاه‌های مشهد در سال 1400 بوده است. روش جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته 33 سوالی بوده که چهار شاخص حافظه، استرس عصبی، انتقال ناآگاهانه و انتظارات را مورد ارزیابی قرار داده است. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS24 صورت گرفته است. در نهایت نتایج بدست آمده از این پژوهش، با برآمد پیمایش انجام شده در کشورهای آمریکا و نروژ مقایسه شده است. میانگین نمرات بدست آمده از این پژوهش نشان داد که آگاهی قضات ایرانی نسبت به تاثیر مولفه‌ انتظارات (3.78) در شهادت شهود، در میان پرسش‌شوندگان نسبت به دیگر مولفه‌ها بالاتر بوده است. پس از آن مولفه‌های انتقال اطلاعات (3.66)، حافظه (3.13) و استرس (3.02) قرار گرفته‌اند. به‌طور کلی دیدگاه قضات ایرانی در سطح پایین‌تری نسبت به قضات نروژی و امریکایی قرار داشت

Keywords