عنوان : ( ارزیابی خطر بیابان‌زایی و ارائه برنامه‌های مدیریتی با استفاده از مدل مفهومی DPSIR-M در استان خراسان رضوی )
نویسندگان: مرتضی اکبری , محبوبه سربازی , علی سیبویه , سمیه فدایی ,
Full Textچکیده
بیابان‌زایی بزرگترین چالش محیط زیستی است که امنیت غذایی و تنوع زیستی را تهدید می‌کند. هدف این پژوهش ارزیابی شدت و خطر بیابان‌زایی در استان خراسان رضوی و ارائه راهکارهای مدیریتی با استفاده از مدل مفهومی DPSIR-M می‌باشد. بنابراین، در ابتدا نقشه حساسیت اراضی به بیابان‌زایی با مدل جهانی ESAs به دست آمد و سپس با استفاده از مدل ریسک، نقشه خطر بیابان‌زایی تعیین شد. نتایج نشان داد که بیش از 30 درصد از منطقه مورد مطالعه در کلاس بیابان‌زایی نسبتاً بحرانی تا شدید قرار دارد. از نظر شکنندگی، حدود 59 درصد از مناطق استان خراسان رضوی در شرایط محیطی نسبتاً شکننده تا بسیار شکننده قرار داشته و در حدود 7 درصد نیز دارای پتانسیل شکنندگی هستند که در صورت بدتر شدن وضعیت از نظر شرایط محیطی، این میزان به کلاس شکننده اضافه خواهد شد. نتایج نقشه خطر بیابان‌زایی بیانگر آن است که بیش از 98 درصد مساحت منطقه مورد مطالعه در کلاس خطر بیابان‌زایی زیاد و خیلی زیاد قرار داشته و تنها 2 درصد از مناطق در کلاس متوسط تا خیلی کم قرار دارند. بر اساس نقشه‌های شدت و خطر بیابان‌زایی و با استفاده از مدل DPSIR-M، 6 سیاست و 46 استراتژی و برنامه عملیاتی برای مدیریت بهینه اراضی استان خراسان رضوی پیشنهاد شد. لذا پیشنهاد می‌شود نتایج به دست آمده از این پژوهش مورد استفاده مدیران و کارشناسان ادارات اجرایی قرار گیرد.
کلمات کلیدی
, بیابان‌زایی, مدل DPSIR-M, تخریب سرزمین, فرسایش خاک, مدیریت اراضی, خطر بیابان‌زایی
@article{paperid:1095630,
author = {اکبری, مرتضی and محبوبه سربازی and علی سیبویه and فدایی, سمیه},
title = {ارزیابی خطر بیابان‌زایی و ارائه برنامه‌های مدیریتی با استفاده از مدل مفهومی DPSIR-M در استان خراسان رضوی},
journal = {جغرافیا و مخاطرات محیطی},
year = {2024},
volume = {13},
number = {2},
month = {September},
issn = {2322-1682},
pages = {210--239},
numpages = {29},
keywords = {بیابان‌زایی، مدل DPSIR-M، تخریب سرزمین، فرسایش خاک، مدیریت اراضی، خطر بیابان‌زایی},
}
%0 Journal Article
%T ارزیابی خطر بیابان‌زایی و ارائه برنامه‌های مدیریتی با استفاده از مدل مفهومی DPSIR-M در استان خراسان رضوی
%A اکبری, مرتضی
%A محبوبه سربازی
%A علی سیبویه
%A فدایی, سمیه
%J جغرافیا و مخاطرات محیطی
%@ 2322-1682
%D 2024
