زمینه و هدف: خواندن از منظر زبان‌شناختی نوعی زبان دریافتی مکتوب محسوب می‌شود که از دو مؤلفه رمزگشایی و درک معنا تشکیل یافته است. کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست به دلیل محرومیت و قرار گرفتن در محیط‌های زبان‌شناختی کم ­تحریک در معرض اختلالات خواندن هستند؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بازی‌درمانی مبتنی بر غنی‌سازی مهارت‌های واج‌شناختی بر بهبود مهارت‌های خواندن کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست دارای اختلال ویژه خواندن بود. روش: دو دانش‌آموز پسر با اختلال ویژه خواندن در پایه‌های یکم و دوم ابتدایی از یک مدرسه ابتدایی در ناحیه 6 آموزش‌وپرورش شهر مشهد (1400) به‌صورت در دسترس انتخاب شدند. طرح پژوهش، تک‎آزمودنی از نوع طرح چند خط پایه‌ای با آزمودنی‌های متفاوت بود. برای تشخیص اختلال ویژه خواندن از بررسی بالینی- آموزشی به همراه آزمون تشخیصی خواندن سمیا‌ شیرازی و نیلی­پور (1384) و برای احراز بهنجاری هوشی از مقیاس تجدیدنظر شده هوشی وکسلر کودکان (1974) استفاده شد. در شرایط مداخله آزمایشی، هر آزمودنی 10 جلسه 60 دقیقه‌ای مورد آموزش قرار گرفت. یافته‌ها: مقایسه فراوانی خطاها از پیش‌آزمون تا پیگیری نشان داد که بازی‌درمانی زبان‌شناختی مبتنی بر غنی‌سازی مهارت‌های واج‌شناختی در بهبود مهارت‌های خواندن آزمودنی‌ها تأثیر مثبت داشت و این یادگیری در زمان پایدار مانده است. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این پژوهش، بازی‌درمانی زبان‌شناختی مبتنی بر غنی‌سازی مهارت‌های واج‌شناختی با کاهش خطاهای خواندن دانش ­آموزان بی‌سرپرست و بدسرپرست موجب افزایش مهارت خواندن در آنها می‌شود.

کلمات کلیدی