آیه 57 سوره زخرف، از مَثَلی حکایت دارد که مورد تمسخر و استهزاء مشرکان قرار گرفته و آنان با پیامبر(ص) به جدال پرداخته اند. مفسران در این که مراد از مَثَل زده شده چیست و این آیه چه معنا و مفهومی دارد، هم سو و هم صدا نبوده و دیدگاه هایی را مطرح ساخته اند که هر یک با نوعی چالش مواجه است. پژوهه حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی و انتقادی کوشیده است با بررسی این آیه و دیگر آیات و تحلیل تفاسیر و روایاتی که ذیل آیه مطرح است، مناسب ترین تفسیر را ارائه دهد. نتایج نشان می دهد که میان دو نوع روایت مربوط به سبب نزول، نوعی خلط، صورت گرفته و بی توجهی به این نکته، موجب شده تا فهم آیه دشوارتر شود. از این رو نقلی که مَثَل مورد نظر را به مشرکان و نه لزوما ابن زبعری منتسب می داند صحیح تر و در عین حال با سیاق و بافت خود آیات نیز سازگارتر است. همین نکته می تواند نقدی قرآنی، مبتنی بر بررسی روایات وارده بر مفسرانی که مَثَل زده شده را از جانب خداوند می دانند، به حساب آید.

کلمات کلیدی