ویروس موزاییکخیار(cucumber mosaic virus, CMV)گونه تیپجنسCucumovirus ،دارایپراکنش جهانیبوده،وسبب آلودگی و خسارتجبرانناپذیری در گیاهان مختلفزراعی،باغی،زینتیو دارویی میشود.پیکره آن ایزومتریک و ژنوم از سه قطعهRNAتک رشته با قطبیت مثبت تشکیل شده است.RNA1پروتئین1aرارمزگذاریمیکند کهبرای تکثیر ویروس ضروری است.RNA2پروتئین2aو2bرارمزگذاریمیکند. پروتئین2aنقشمهمی درهمانندسازیدارد،و2bنیزدرحرکت و بیماریزایی ویروس نقشدارد.RNA3نیـز دو پروتئین3a(پروتئینحرکتی)و3b(پروتئین پوششی)را تولید میکند.درسالهای1401- 1402،ازگیاهانپنیرکباعالیممشکوک به آلودگیویروسیدر فضای سبز وگلخانههایپرورشاین گیاهدراستان گلستان نمونهبرداریصورت گرفت.RNAکلنمونههااستخراجوDNAمکمل (cDNA) از رویRNAاستخراج شده با بهرهگیری از آغازگراختصاصی معکوسساختهشد.در واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR)ناحیهمربوطبه ژن کدکننده پروتئین2aبا استفاده از آغازگرهای اختصاصیCMV-2a-F/2a-Rویروس مذکورتکثیرگردید.قطعه تکثیر شده (734جفت باز) مربوط به یک جدایه پس از خالصسازیاز دو جهتتوالییابیگردید.توالی نوکلئوتیدیناحیه تکثیر شده جدایهی مورد بررسی با سایرتوالیهای موجود در بانک ژنNCBIبا استفاده از نرمافزارBLASTمقایسه شد.میزانیکسانی (Identity)این جدایه با سایر جدایه های موجود در بانک ژن به ترتیب65-99درصد و62-99درصددرسطح نوکلئوتیدیوآمینواسیدیتعیین گردید.درآنالیز تبارزاییاین جدایه در مقایسه با سایر جدایههایاین ویروسدر دنیا، همه جدایههایCMVبه دو گروه کامال مجزا (I, II) تقسیم شدند کهجدایهمورد بررسیدر گروهIIقرار گرفت.این اولین گزارش ازوقوعCMVاز گیاه پنیرکدر ایرانمی باشد. اطالعات این تحقیقدر اتخاذ استراتژیمدیریتی برای کنترلبیماریناشی از ویروسدارایاهمیت است

کلمات کلیدی