از مهمترین منابع حیات انسانی که در معرض خطر آلودگی‏های انسان‌ساز است منابع آبی همچون آب‌های زیرزمینی و به‏خصوص رودخانه‌ها هستند. رودخانه بزرگ کشف‌رود در شمال شرق ایران، رودخانه‌ای فصلی است که امروزه با چالش‌های زیادی مواجه می‌باشد. در حال حاضر در محدوده‌ای از این رودخانه تاریخی (پرکندآباد تا خروجی حوضه) فاضلاب شامل انواع فاضلاب‌های صنعتی، شهری، کشاورزی و حتی دامی جاری است و آن را به آبراهه‌ای برای انتقال فاضلاب تبدیل کرده است. در این پژوهش، با رویکرد بررسی پژوهش‏ها و مطالعات انجام شده در زمینه مسائل و مشکلات این رودخانه همچون آلودگی، تغییر اقلیم و اثرات آن و نیز کاهش رواناب و خشکسالی به بیان بحران گریبان‏گیر کشف‌رود و سپس به بررسی راه‌کارهای برون رفت از شرایط موجود پرداخته‌ شده است. در فرآیند این تحقیق برای بررسی مشکلات کشف‌رود از پژوهش‌های پیشین، بازدید منطقه و گفتگو با اهالی محل و نیز در جهت راستی آزمایی موارد فوق از نظر کارشناسان آب‌منطقه‌ای به‏عنوان متولی این آبراهه استفاده شده است. بررسی‌ها نشان داد راجع به مسئله آلودگی کشف‌رود پژوهش‌های محدودی صورت گرفته است و ضرورت مطالعه‌ای جامع که به‌صورت علمی در آن به ارائه راهکارهای مناسب حل مشکل آلودگی رودخانه بپردازد آشکار است. در نهایت با تحلیل راه‌حل‌های ارائه شده در مطالعات پیشین و جمع‏بندی نکات مثبت و منفی در پیشنهادهای ارائه شده، با ارائه 13 راهکار کاربردی سعی شد بهترین راه‌حل‌ها برای رفع مشکل این رودخانه مهم ارائه شود.

کلمات کلیدی