دل‌سازی و یا پیش‌بینی مقدار جریان رودخانه یکی از نیازهای اساسی در مدیریت منابع آب است. متاسفانه بسیاری از حوضه‌های آبریز فاقد ایستگاه اندازه‌گیری بارش هستند. استفاده از داده‌های پردازش‌شده ماهواره‌ها یکی از روش‌های مناسب جایگزینی داده‌های بارش مشاهداتی است. این ماهواره‌ها از پوشش مکانی و زمانی بسیار مناسبی برخوردارند، ولی می‌بایست دقت مقادیر برآوردشده بارش استخراج‌شده از داده‌های ماهواره‌ها در مناطق مختلف با داده‌های زمینی مورد مقایسه و کنترل قرار گیرد‌. در پژوهش حال حاضر، از مدل بارش‌-رواناب IHACRES جهت شبیه‌سازی جریان رودخانه طرق در حوضه‌آبریز سد طرق (به مساحت76/164کیلومتر‌مربع) استفاده شده‌است. به این منظور از داده‌های اندازه‌گیری‌شده در ایستگاه‌های تبخیرسنجی و هیدرومتری و همچنین از داده‌های ماهواره‌ای MERRA-2 به‌صورت روزانه و ماهانه در دو بازه زمانی 9ساله (از تاریخ 1مهر1392 تا 31شهریور1401) و 29ساله (از تاریخ 11دی1372 تا 31شهریور1401) استفاده شده‌است. نتایج نشان می‌دهد که در طول دوره مورد بررسی، به تدریج دقت مقادیر بارش برآوردشده بر اساس ماهواره MERRA-2 در مقایسه با مقادیر اندازه‌گیری‌شده افزایش یافته‌است. در دوره 29ساله نتایج صحت‌سنجی مدل ضعیف‌تر از دوره 9ساله هست که این موضوع می‌تواند به دلیل شرایط ناشی از تغییر در کاربری اراضی حوضه و افزایش تدریجی دما در حوضه باشد. باتوجه به ضریب نش‌ساتکلیف(NSE) 846/0 به‌دست‌آمده در مرحله صحت‌سنجی دوره‌ 9ساله با گام زمانی روزانه با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای و همچنین مقدار ضریب همبستگی پیرسون 925/0، همبستگی خوبی بین جریان روزانه شبیه‌سازی‌شده بر اساس داده‌های ماهواره‌ای و جریان روزانه اندازه‌گیری‌شده وجود دارد. بنابراین، استفاده از داده‌های ماهواره‌ای تولیدشده در دهه اخیر می‌تواند جایگزین مناسبی برای داده‌های ناقص بارش در ایستگاه‌های اندازه‌گیری زمینی در منطقه مورد مطالعه ‌باشد.

کلمات کلیدی