مطالعه حاضر با هدف بررسی پاسخ تولیدمثلی میش‌های بالغ کردی به جیره فلاشینگ حاوی دانه کلزای خام یا میکرونیزه فلیک در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. پنجاه و پنج رأس میش بالغ آمیخته نژاد کردی به‌طور تصادفی با یکی از سه تیمار: 1) جیره پایه فلاشینگ بدون دانه روغنی (شاهد)، 2) جیره پایه بعلاوه 18/0 کیلوگرم ماده خشک دانه کلزای خام فلیک و 3) جیره پایه بعلاوه 18/0 کیلوگرم ماده خشک دانه کلزای میکرونیزه فلیک تغذیه شدند. فرآیند میکرونیزاسیون در طول موج 8/2 میکرون انجام شد. در شروع آزمایش و به هنگام زایمان، وزن بدن و امتیاز وضعیت بدنی میش‌ها ثبت گردید. وزن بره­ها به هنگام تولد نیز اندازه گیری شد. تعداد و اندازه فولیکول‌های تخمدان در روز جفت‌گیری و 9 روز پس از آن توسط دستگاه سونوگرافی ترانس رکتال مجهز به پروب 8 مگاهرتز در حالت ایستاده تعیین شد. تشخیص آبستنی 30 روز پس از جفت‌گیری انجام شد. نمونه‌‌های خون در روز جفت‌گیری، 9 و 30 روز پس از آن از سیاهرگ گردنی اخذ شد. جیره‌های حاوی دانه کلزای خام یا میکرونیزه باعث افزایش وزن میش‌ها، وزن تولد بره‌ها شد. غلظت گلوکز، تری‌گلیسرید، BUN[1]، انسولین، استروژن و پروژسترون تحت تأثیر جیره‌های حاوی دانه کلزای خام یا میکرونیزه افزایش یافت. نرخ باروری، بره‌زایی، ماده‌زایی تحت تأثیر جیره‌های حاوی دانه کلزای خام یا میکرونیزه افزایش یافت. جیره حاوی دانه کلزای میکرونیزه باعث کاهش فاصه بره‌زایی و افزایش دوقلو‌زایی گردید. به­طور کلی، ارائه 18/0 کیلوگرم ماده خشک دانه کلزای خام و بویژه میکرونیزه با تأمین سطوح بیشتری از انرژی و پروتئین و با تأثیر مثبت بر هورمون‌های کلیدی دخیل در تولیدمثل عملکرد تولیدی و تولیدمثلی میش‌ها را بهبود می‌بخشد.

Keywords