به دلیل قرارگیری ایران در اقلیم خشک و نیمهخشک و با توجه به خسارت های سیلابهای اخیر، مطالعات مدیریت سیلاب بسیار حائز اهمیت است. با شبیهسازی رفتار هیدرولیکی رودخانه ها از طریق مدلهای هیدرولیکی و ریاضی میتوان حجم، سرعت و عمق سیلاب را در شرایط و مقاطع مختلف رودخانه پیش بینی کرده و تأثیرات آن را بر بستر و مناطق سیلگیر اطراف رودخانه بررسی کرد. بنابراین در این پژوهش سیلاب با دوره بازگشت 22 سال در رودخانه کارده با استفاده از نرم افزار HEC-RAS2D شبیه سازی شد. با توجه به تحلیل حساسیت های انجام شده، مشخص شد که مدل هیدرولیکی HEC-RAS به عواملی چون ضریب زبری مانینگ، ابعاد شبکه محاسباتی و روش حل معادلات حاکم بر جریان حساسیت نشان می دهد. نتایج به دست آمده از این پژوهش بیانگر عملکرد بهتر مدل در شبیه سازی سیلاب با استفاده از روش حل معادلات موج دینامیک نسبت به روش حل موج پخشیده است. بهطوریکه با ارزیابی هیدروگرافهای مشاهدهای و شبیه سازی شده در پایین دست بازه مطالعاتی، شاخص های آماری مانند درصد خطا، ضریب تعیین و ضریب نش - ساتکلیف در روش موج دینامیک به ترتیب برابر با ۵، ۰/۹۵، ۰/۹۳ است اما در روش موج پخشیده برابر با ۳۴، ۰/۹۶، ۰/۶۴ به دست آمدند. برای مدیریت بستر رودخانه، ناحیهبندی خطر سیل انجام شد و مسیر اصلی رودخانه بهدلیل داشتن عمق، شیب بیشتر و پوشش گیاهی کمتر دارای بیشترین سطح خطر شناسایی شد. درنهایت، برای جلوگیری از ورود سیلاب به زمین های زراعی، باغها و روستاهای اطراف رودخانه با توجه به میزان سیل گرفتگی آنها، استفاده از سیستم ترکیبی (دیواره و بندهای سیلبند) در چند بازه از رودخانه برای مهار سیلاب و درنتیجه کاهش خسارتهای ناشی از آن پیشنهاد شد.

کلمات کلیدی