از منظر فلسفه اسلامی، شناخت عوالم پس از طبیعت و احکام حاکم بر آن‌ها، موجب کمال و سعادت حقیقی آدمی است، از این رو متألهان مسلمان اهتمامی ویژه‌ به تبیین حیات پس از مرگ و حالات نفوس در آن مراتب داشته‌اند. از جمله احکام حاکم بر عوالم اخروی، نجات و رستگاری به واسطه محبت و ولایت اولیاء محمدی است که افزون بر اهمیت بُعد نظری، در مقام عمل نیز به دلیل امید بخش بودن، حائز اهمیت است؛ بر اساس روایات متعدد، دوست داشتن پیامبر و اهل بیت، موجب کاهش یا اسقاط آلام و نیز فزونی لذات در حیات پس از مرگ می‌شود. پژوهش حاضر که به روش توصیفی-تحلیلی نگاشته شده، کوشیده است از این مدعای نقلی، تبیین و تحلیلی فلسفی-عقلانی ارائه کند که محصل آن، یک استدلال در اثبات فزونی لذات، با تکیه بر ایجاد سنخیت میان محب و محبوب و استدلالی دیگر در اثبات کاهش آلام، با تکیه بر تفاوت شدت و ضعف صور مکتسبه نفس و غلبه آن ها بر یکدیگر در ظهور و بروز حالات اخروی، است.

کلمات کلیدی