محیط شناسی- Journal of Environmental Studies, دوره (50), شماره (4), سال (2025-3) , صفحات (501-518)

عنوان : ( بررسی توزیع گونه‌های گیاهی به منظورنقشه‌سازی روشمند زی‌جاهای شهری با رویکرد اکولوژیکی (مطالعه موردی: منطقه‌های 9 و 11 شهر مشهد) )

نویسندگان: راضیه دنیوی , علیرضا میکائیلی تبریزی , عبدالرسول سلمان ماهینی , آزاده کریمی ,

بر اساس تصمیم نویسنده مقاله دسترسی به متن کامل برای اعضای غیر دانشگاه ممکن نیست

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

هدف: نقشه‌سازی زی‌جاهای شهری یک ابزار ضروری برای برنامه‌ریزی فضایی و مدیریت اکوسیستم‌ها از منظر محیط‌زیستی است. هدف از این مطالعه، درک ویژگی‌های زی‌جاهای شهری به‌منظور ایجاد یک چارچوب محیط‌زیستی برای نقشه‌سازی از زی‌جاها و ایجاد پایگاه‌ دادة‌ فضایی و زیستی است. روش پژوهش: به‌طور کلی، نقشه‌سازی زی‌جاها معمولاً با دو روش اصلی انجام می‌شود: روش نقشه‌سازی جامع و روش نقشه‌سازی گزینشی. این پژوهش از روش نقشه‌سازی گزینشی استفاده کرده است. مناطق 9 و 11 شهر مشهد بعنوان نمونه‌های این مطالعه انتخاب شدند. داده‌ها و اطلاعات اصلی شامل نقشه‌های کاربری زمین، طبقه‌بندی کاربری زمین در طرح جامع شهر مشهد، مقررات طراحی معابر شهری، استانداردهای ایجاد فضاهای سبز شهری، تصاویر ماهواره‌ای Google map، اطلاعات پوشش گیاهی و داده‌های ‌بدست ‌آمده از بررسی‌های میدانی است. شناسایی زی‌جاها در مناطق مورد مطالعه در شش مرحله استراتژیک با رعایت دستورالعمل‌های زمانی-مکانی انجام شد: 1. آماده‌سازی منابع اطلاعاتی و بررسی‌های میدانی (جمع‌آوری داده‌های فضایی و گیاهی)؛ 2. ایجاد پایگاه داده پوشش گیاهی فعلی در هر کاربری زمین؛ 3. ایجاد چارچوب طبقه‌بندی زی‌جاها (شناسایی زی‌جاها)؛ 4. تجزیه و تحلیل داده‌ها، طبقه‌بندی زی‌جاها و بخش‌بندی هر واحد زی‌جا؛ 5. ایجاد پایگاه داده فضایی زی‌جاها و زیرزی‌جاهای شهری در نرم‌افزار ArcGIS 10.8، همراه با پوشش گیاهی غالب در آن‌ها؛ 6. نقشه‌سازی از انواع اصلی زی‌جاها و زیرزی‌جاها. یافته‌ها: در این مطالعه، اطلاعات فضایی زی‌جاها به همراه پوشش گیاهی غالب در آن‌ها که ویژگی‌ها و ارزش‌های محیط‌زیستی و زیستی فعلی در منطقه مورد مطالعه را نشان می‌دهد، ارائه شد. طبق نتایج این مطالعه، 16 نوع اصلی زی‌جا و 44 زیرزی‌جا شناسایی شدند. از مجموع گونه‌های غالب گیاهی شناسایی ‌شده در زی‌جاها، 103 گونه بعنوان درختان و درختچه‌ها، 19 گونه بعنوان پرچین، 51 گونه بعنوان گیاهان پوششی، 41 گونه بعنوان گیاهان فصلی و 33 گونه بعنوان گیاهان دیگر طبقه‌بندی شدند. نتیجه‌گیری: بر اساس اطلاعات بدست آمده از این مطالعه، زمینه‌ برای ایجاد یک شهر پایدار از نظر محیط‌زیستی فراهم شد. زیرا شناسایی زی‌جاهای شهری بعنوان واحدهای محیط‌زیستی- فضایی و جمع‌آوری داده‌ها در مورد پوشش گیاهی فعلی آن‌ها، اطلاعات ضروری برای بازسازی محیط‌زیست شهرها را فراهم می‌کند. علاوه‌بر این، با ایجاد چارچوب مناسب برای طبقه‌بندی زی‌جاها و زیرزی‌جاها، این امکان فراهم می‌شود که نقشۀ زی‌جاها طبق چارچوب تعریف ‌شده در صورت تغییرات کاربری زمین بروزرسانی شود.

کلمات کلیدی

, پوشش گیاهی غالب, GIS, نقشه سازی انتخابی, زی جاهای شهری
برای دانلود از شناسه و رمز عبور پرتال پویا استفاده کنید.

@article{paperid:1102101,
author = {راضیه دنیوی and علیرضا میکائیلی تبریزی and عبدالرسول سلمان ماهینی and کریمی, آزاده},
title = {بررسی توزیع گونه‌های گیاهی به منظورنقشه‌سازی روشمند زی‌جاهای شهری با رویکرد اکولوژیکی (مطالعه موردی: منطقه‌های 9 و 11 شهر مشهد)},
journal = {محیط شناسی- Journal of Environmental Studies},
year = {2025},
volume = {50},
number = {4},
month = {March},
issn = {1025-8620},
pages = {501--518},
numpages = {17},
keywords = {پوشش گیاهی غالب، GIS، نقشه سازی انتخابی، زی جاهای شهری},
}

[Download]

%0 Journal Article
%T بررسی توزیع گونه‌های گیاهی به منظورنقشه‌سازی روشمند زی‌جاهای شهری با رویکرد اکولوژیکی (مطالعه موردی: منطقه‌های 9 و 11 شهر مشهد)
%A راضیه دنیوی
%A علیرضا میکائیلی تبریزی
%A عبدالرسول سلمان ماهینی
%A کریمی, آزاده
%J محیط شناسی- Journal of Environmental Studies
%@ 1025-8620
%D 2025

[Download]