عنوان : ( تعامل دولت و بازار: خوانشی از برنامهریزی فضایی شهری ایران )
نویسندگان: مصطفی حسین آبادی , ایمان قلندریان گل خطمی ,بر اساس تصمیم نویسنده مقاله دسترسی به متن کامل برای اعضای غیر دانشگاه ممکن نیست
چکیده
بیان مسئله: دولت و بازار مهمترین و مؤثرترین نهادهای اقتصادی- سیاسی محسوب میشوند که ترکیب و نقش و جایگاهشان میتواند تمامیت سیستم اجتماع را تحت تأثیر قرار دهد. برنامهریزی فضایی شهری حاکی از یک شکل تخصصی از عمل جمعی در مورد سازمان اجتماعی فضا است. در قلب این کنش جمعی مجموعه گستردهای از روابط دولت و بازار قرار دارد و سوال بنیادین این است که نقش و روابط نهاد بازار (به مفهوم عام آن و نه در معنای بازار کالبدی شهرها) و نهاد دولت در برنامهریزی توسعه فضایی شهری چگونه شکل میگیرد؟ هدف: با این وصف هدف اصلی این پژوهش توسعه یک چارچوب مفهومی از نحوه شکلگیری نقش و رابطه دولت و بازار در برنامهریزی توسعه فضایی شهری ایران است. روش: روش نظریه زمینهای سیستماتیک به عنوان روش اصلی کار پژوهش بکار گرفته شد. دادههای مورد نیاز به واسطه نمونهگیری نظری هدفمند از طریق مصاحبه نیمهساختاریافته با خبرگان با سابقه و آگاه به سیستم برنامهریزی و اقتصاد سیاسی ایران فراهم شد. یافتهها: پس از طی مراحل سهگانه تحلیل دادهها، 645 مفهوم، 59 مقوله فرعی و 20 مقوله اصلی حاصل و در قالب مدل پارادایمی پژوهش ارائه شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیانگر آن است که نقش و روابط دولت و بازار در برنامهریزی فضایی توسعه شهری ایران، بر محور «درهمتنیدگی نهادی، نابهینگی و ناکارآمدی» شکل میگیرد که به عنوان پدیده مرکزی در مدل پارادایمی شناسایی شده است. شرایط علّی، زمینهای و مداخلهگر باعث شده تا رابطه و نقش دولت و بازار در برنامهریزی فضایی توسعه شهرهای ایران به صورت نابهینه و ناکارآمد شکل گیرد و در مواجه با این پدیده راهبردهایی از سوی عاملان اتخاذ شده که موجبات تشدید پیامدهای حاصل از پدیده مورد نظر را فراهم نموده است. به بیان دیگر دولت و بازار در برنامهریزی توسعه فضایی شهری ایران نتوانستهاند به عنوان مکمل یکدیگر و در یک رابطه دیالکتیک در جهت جبران شکستهای هم عمل نمایند
کلمات کلیدی
, دولت, بازار, برنامه ریزی توسعه, فضای شهری, نظریه زمینه ای@article{paperid:1102121,
author = {مصطفی حسین آبادی and قلندریان گل خطمی, ایمان},
title = {تعامل دولت و بازار: خوانشی از برنامهریزی فضایی شهری ایران},
journal = {دانش شهرسازی},
year = {2025},
month = {January},
issn = {2645-5412},
keywords = {دولت، بازار، برنامه ریزی توسعه، فضای شهری، نظریه زمینه ای},
}
%0 Journal Article
%T تعامل دولت و بازار: خوانشی از برنامهریزی فضایی شهری ایران
%A مصطفی حسین آبادی
%A قلندریان گل خطمی, ایمان
%J دانش شهرسازی
%@ 2645-5412
%D 2025