عنوان : ( مطالعه شاخصهای رشد و روند تسهیم مواد فتوسنتزی زعفران تحت تثیر وزن بنه و میزان مصرف نهادههای زراعی )
نویسندگان: حمیدرضا فلاحی , مهسا اقحوانی شجری , حسین صحابی , حسن فیضی ,
چکیده
ارزیابی روند تسهیم مواد فتوسنتزی در طی فصل رشد زعفران میتواند منجر به شناسایی دورههای کلیدی رشد گیاه شـود. بـا اعمـال مـدیریت زراعـی متناسب با دورة رشد، میتوان به بهبود رشد بنه و در نهایت افزایش گلدهی زعفران کمک نمود. در این تحقیق روند تسهیم مواد فتوسنتزی بـین انـدامهـای مختلف زعفران تحت تأثیر وزن بنه مادری (کمتر از ٤ ، ٤ تا ٨ و ٨ تا ١٢ گرم) و مدیریت تلفیقی و زمانبندی شدة نهادههای زراعی (کـمنهـاده و پُرنهـاده)، بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعـی ١٣٩٥-٩٦ در مزرعـه تحقیقـاتی دانشـکده کشـاورزی سـرایان (دانشگاه بیرجند) بررسی شد. حداکثر وزن ریشه در ابتدای بهمنماه (٧٠ روز پس از اولین آبیاری پاییزه) و حداکثر وزن برگ در ١٠ اسفندماه مشـاهده شـد و پس از آن کاهش یافت، اما پس از این تاریخ سرعت رشد بنه افزایش یافت و در یکماه پایانی فصل رشد (نیمه فروردین- نیمه اردیبهشت ماه سـال ١٣٩٦) به حداکثر مقدار خود رسید. در تمامی تیمارها بخش عمدة ذخایر بنة مادری در ١٠٠ روز اول پس از اولین آبیاری پاییزه مصادف با اواخر دیماه مصـرف شـد. تولید بنههای دختری و وزن کل آنها، ١٤٠ روز پس از اولین آبیاری پاییزه تسریع شد و حداکثر مقدار آن (بهترتیب ٦٥٥ عدد و ٤١٤٨ گـرم در مترمربـع) در انتهای فصل رشد، در شرایط کاشت بنههای درشت + نظام پرنهاده حاصل شد. بیشترین مقدار متوسط وزن هر بنه دختری (٧/٨ گرم) در انتهای فصل رشـد، در شرایط کاشت بنههای مادری درشت + نظام کمنهاده حاصل شد؛ در حالیکه در شرایط کاشت بنههای مادری ریز استفاده از نظام پرنهاده موجب افـزایش متوسط وزن بنه شد. در تمامی تیمارها، بیشترین سرعت رشد بنه در یکماه آخر فصل رشد (تقریبا ١٧٠ روز پس از اولین آبیاری پـاییزه) مشـاهده شـد. وزن کل گیاه بطور معنیداری وابسته به وزن بنههای مادری بود، در حالیکه در هر سه گروه وزنی بنههای مادری بین دو سطح مصرف نهاده تفـاوت معنـیداری مشاهده نشد. بیشترین سرعت رشد گیاه (CGR (در ماه پایانی رشد گیاه و حداکثر میزان آن (٧٤/٣ گرم بر مترمربع بر روز) در تیمار کاشت بنههای درشـت + نظام پرنهاده حاصل شد. سرعت رشد نسبی گیاه (RGR (در فواصل روزهای ١٠٠ تا ١٤٠ و ١٨٠ تا ٢٠٠ روز پس از اولین آبیاری پاییزه افزایش یافت. طـول دوره فعال پرشدن بنهها در بین تیمارها تفاوت معنیداری نداشت و حدود ٤٥ روز بود. در انتهای فصل رشد، بیشترین و کمتـرین میـزان انتقـال مجـدد مـواد فتوسنتزی از برگها به بنههای دختری (بهترتیب ١٠١٦ و ٢٢٠ کیلوگرم در هکتار) به ترتیب در تیمارهای کاشت بنههای درشت + نظـام پرنهـاده و کاشـت بنههای ریز + نظام پرنهاده مشاهده شد. حداکثر کارایی انتقال مجدد (٥٦/٢ درصد) در تیمار کاشت بنههای ٤ تا ٨ گرم و اعمال نظام پرنهاده بدست آمد. بـر اساس نتایج این تحقیق، ماه پایانی رشد زعفران از نظر افزایش وزن بنههای دختری و بهبود سرعت رشد بنه، بهعنوان کلیدیترین دوره شناسایی شد.
کلمات کلیدی
, انتقال مجدد, نظام پرنهاده, سرعت رشد بنه, سرعت رشد نسبی, کلاله@article{paperid:1102198,
author = {حمیدرضا فلاحی and اقحوانی شجری, مهسا and حسین صحابی and حسن فیضی},
title = {مطالعه شاخصهای رشد و روند تسهیم مواد فتوسنتزی زعفران تحت تثیر وزن بنه و میزان مصرف نهادههای زراعی},
journal = {زراعت و فناوری زعفران},
year = {2024},
volume = {12},
number = {3},
month = {September},
issn = {2383-1529},
pages = {229--259},
numpages = {30},
keywords = {انتقال مجدد، نظام پرنهاده، سرعت رشد بنه، سرعت رشد نسبی، کلاله},
}
%0 Journal Article
%T مطالعه شاخصهای رشد و روند تسهیم مواد فتوسنتزی زعفران تحت تثیر وزن بنه و میزان مصرف نهادههای زراعی
%A حمیدرضا فلاحی
%A اقحوانی شجری, مهسا
%A حسین صحابی
%A حسن فیضی
%J زراعت و فناوری زعفران
%@ 2383-1529
%D 2024