عنوان : ( ارزیابی تاثیر فرم شهر بر زایر حرارتی شهری: مطالعه تطبیقی محدوده های مسکونی مشهد، ایران )
نویسندگان: فاطمه میرزائیان , ایمان قلندریان گل خطمی , مریم طلائی ,
دانلود فایل برای اعضای دانشگاهبر اساس تصمیم نویسنده مقاله دسترسی به متن کامل برای اعضای غیر دانشگاه ممکن نیست
چکیده
هدف: فرآیند توسعه شهرنشینی و گسترش شهرها باعث افزایش جذب انرژی حرارتی و افزایش دما شده و پدیده‌ای به نام «جزیره حرارتی شهری» را ایجاد می‌کند که تفاوت دمای قابل توجهی بین مناطق شهری با اطراف را نشان می‌دهد. هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر ویژگی‌های مختلف فرم شهری، از جمله پیکربندی فضایی، ارتفاع ساختمان‌ها، جهت‌گیری معابر و هندسه کانیون شهری بر شرایط خرد اقلیم است. روش پژوهش: این پژوهش مبتنی بر روش تحقیق آمیخته شامل مرور نظام‌مند، طبقه‌بندی مورفولوژیکی و شبیه‌سازی محیطی انجام شد. با استفاده از تحلیل علم‌سنجی و بهره‌گیری از نرم‌افزار VOS viewer روندهای پژوهشی مرتبط با شکل شهری و آسایش حرارتی در بازه زمانی ۱۹۷۳ تا ۲۰۲۳ بررسی شد. سپس، شش نوع مختلف بافت شهری از مناطق مسکونی شهر مشهد انتخاب شدند که بر اساس پیکربندی فضایی (فشرده در برابر پراکنده) و دسته‌بندی ارتفاع ساختمان (کم‌ارتفاع، میان‌ارتفاع، بلندمرتبه) طبقه‌بندی شدند. شرایط خرداقلیمی هر نوع بافت با استفاده از نرم‌افزار ENVI-met نسخه ۵.۱/۶ برای سه تاریخ نماینده انقلاب تابستانی (۲۱ ژوئن)، انقلاب زمستانی (۲۱ دسامبر) و فصل معتدل (۱۵ آوریل)، و هر بار یک چرخه کامل ۲۴ ساعته شبیه‌سازی شد. نتایج: نتایج نشان داد که فرم‌های شهری فشرده به طورکلی موجب کاهش دمای هوای روزانه به دلیل سایه‌اندازی بیشتر از ساختمان‌های متراکم و نسبت بالاتر H/W می‌شوند. با این حال، این فرم‌ها تهویه طبیعی را کاهش داده و خنک شدن شبانه را محدود می‌کنند. کانیون‌های شهری با SVF پایین، میزان تابش خورشید را در روز کاهش داده اما در شب حرارت را به دام انداخته و آسایش حرارتی کلی را پس از غروب کاهش می‌دهند. جهت‌گیری معابر به موازات جهت باد غالب، جریان هوا و خنک‌سازی را افزایش داده، در حالی که جهت‌گیری عمود بر باد مانع تهویه می‌شد. به‌طور خاص، برخی چیدمان‌های پراکنده بلندمرتبه به دلیل نفوذ بیشتر باد، به ویژه در آرایش‌های صلیبی شکل، مناطق خنک‌کننده‌ای را ایجاد نمودند. نتیجه‌گیری: این مطالعه اهمیت ادغام ملاحظات اقلیمی در طراحی فرم شهری را برجسته کرده و نشان داد که تعادل بهینه بین تراکم ساختمان‌ها، هندسه کانیون‌های شهری و جهت‌گیری با جریان باد می‌تواند به طور مؤثری اثرات جزیره حرارتی را در اقلیم سرد و نیمه‌خشک کاهش دهد. این یافته‌ها توصیه‌هایی مبتنی بر شواهد برای برنامه‌ریزان شهری و سیاست‌گذاران فراهم می‌کند تا آسایش حرارتی و پایداری را در مناطق شهریِ در حال توسعه ارتقاء دهند.
کلمات کلیدی
, ENVI-met, آب و هوای سرد و خشک, جزیره حرارتی شهری, خرد اقلیم.
@article{paperid:1103403,
author = {میرزائیان, فاطمه and قلندریان گل خطمی, ایمان and طلائی, مریم},
title = {ارزیابی تاثیر فرم شهر بر زایر حرارتی شهری: مطالعه تطبیقی محدوده های مسکونی مشهد، ایران},
journal = {محیط شناسی- Journal of Environmental Studies},
year = {2025},
volume = {51},
number = {1},
month = {June},
issn = {1025-8620},
pages = {97--119},
numpages = {22},
keywords = {ENVI-met;
آب و هوای سرد و خشک،
جزیره حرارتی شهری،
خرد اقلیم.},
}
%0 Journal Article
%T ارزیابی تاثیر فرم شهر بر زایر حرارتی شهری: مطالعه تطبیقی محدوده های مسکونی مشهد، ایران
%A میرزائیان, فاطمه
%A قلندریان گل خطمی, ایمان
%A طلائی, مریم
%J محیط شناسی- Journal of Environmental Studies
%@ 1025-8620
%D 2025
