چغندرقند یکی از محصوالت مهم کشاورزی در ایران است که در استان های مختلف کشت می شود و ویروسهای مختلف سبب بیماری در آن میشوند. اعضای جنس Betanucleorhabdovirus دارای ژنوم تک بخشی و ار ان ا تک رشته منفی بوده، ژنوم آنها دارای شش تا هفت قاب خوانش باز )ORF )است. جهت شناسایی عامل یا عوامل ایجاد بیماری ویروسی در چغندرقند که دارای عالئمی مانند موزائیکی شدن و زردی برگها بودند، نمونهبرداری از برگها و ریشه های چغندرقند دارای عالئم بیماری ویروسی از مناطق عمده کشت چغندرقند در کشور طی شهریور و مهرماه سال 1402 انجام و آر ان ا کل جهت توالییابی توان باال یا ژرف )sequencing throughput-High )برپایه پلتفرم ایلومینا )illumina )انجام شد. برای تایید حضور ویروس در نمونههای جمعآوری شده از واکنش زنجیرهای پلی مراز معکوس استفاده شد. ترسیم درخت تبارزایی براساس ترادف کامل نوکلئوتیدی ژنوم آن با استفاده از نرم افزار 11MEGA به روش likelihood Maximum و مدل (I+G+GTR (Reversible Time General انجام شد. ترادف کامل نوکلئوتیدی ژنوم یک بتانوکلئورابدوویروس گیاهی جدید در چغندرقند شناسایی شد. جدایه های شناسایی شده یکسانی نوکلئوتیدی به میزان 86/13 درصد را نشان دادند و جدایه 1IR( رس شماره 227650OR )باالترین درصد یکسانی نوکلئوتیدی را در بین ویروسهای موجود در بانک ژنی (GenBank (با بتانوکلئورابدوویروس شمارۀ دو گوجه فرنگی )2 betanucleorhabdovirus tomato )جدایۀ 1ST20SKO به میزان 70/3 درصد داشت و دارای میزان یکسانی نوکلئوتیدی زیر معیار مرزبندی گونههای ICTV در جنس Betanucleorhabdovirus( تشابه نوکلئوتیدی 75 درصد برای کل ژنوم( بود. بنابراین به عنوان یک گونه جدید به نام بتانوکلئورابدوویروس شمارۀ یک چغندرقند )بتانوکلئورابدوویروس پیچیدگی برگ چغندرقند( ) beet Betanucleorhabdovirus جنس در betanucleorhabdovirus 1 (beet leaf curl betanucleorhabdovirus)( نامگذاری شد. ژنوم بتانوکلئورابدوویروس شمارۀ یک چغندرقند دارای شش قاب خوانش باز بود )\\\\\\\\\\\\\\\'-5L-G-M3-P-P-N-\\\\\\\\\\\\\\\'3). واکاوی تبارزایی نشان داد که بتانوکلئورابدوویروس شمارۀ یک چغندرقند بیشترین ارتباط را با اعضای جنس Betanucleorhabdovirus دارد. این تحقیق برای اولین بار بتانوکلئورابدوویروس جدیدی را از روی چغندرقند بعنوان یک گونه جدید از جنس Betanucleorhabdovirus معرفی میکند.

Keywords