در ایران کارهای پراکنده‌ای در مورد تحلیل نقطه‌ای رگبارها، شامل رسم منحنی‌های شدت-مدت (ID) و استخراج دسته منحنی‌های شدت-مدت-فراوانی (IDF) صورت پذیرفته است اما تمام مطالعات انجام شده، خصوصیات بارش در محل ایستگاه باران‌سنج‌ثبات را بیان می کند و هیچ‌گونه توضیحی در مورد شدت بارش در سطح حوزه و توزیع زمانی آن، ارائه نمی‌کند. علاوه بر منحنی‌هایIDF، هیدرولوژیست‌ها برای رگبا‌رهای یک حوزه آبریز دسته منحنی‌های ارتفاع – مساحت – تداوم (DAD) را نیز مد نظر قرار می دهند. این اطلاعات بطور معمول به‌صورت ارتفاع بارش در مساحت معین و برای تداوم خاصی از رگبار در قالب جداول یا منحنی‌هایی بیان می شود. بنابراین خلاءی در زمینه ارایه یک‌جا برای این چهار پارامتر عمده بارندگی وجود دارد. در این مقاله سعی شده‌ با توجه به فاصله زیاد ایستگاه‌های باران‌سنج ثبات ایران، منحنی‌ها و روابطی برای گسترش بارش نقطه‌ای در محل ایستگاه به منطقه تحت تاثیر بارش ارائه شود و بدین ترتیب ارتباطی بین دسته منحنی‌های IDF و DAD برقرار گردد. برای این منظور یکی از رگبارهای شدید ایران که مناطق زیادی از جنوب و غرب کشور را تحت تاثیر قرار داده بود (رگبار شدید آذرماه 1365)، انتخاب شد و دسته منحنی‌هایی تحت عنوان شدت-مدت-فراوانی-مساحت (IDFA) برای رگبار مذکور، با ارائه یک دسته منحنی IDF معرف ناحیه بارش وضرایبی ثابت مربوط به مساحت مورد نظر، رسم شد. از دسته منحنی‌های IDFA در کلیّه طرحهای آب و خاک که در آنها نیاز به دانستن شدت بارش در مساحت معین و با تداوم و دوره بازگشت خاص باشد، می توان استفاده کرد. این منحنی‌ها تمام خصوصیات یک بارش را که مورد نیاز طراحان است، بصورت هم‌زمان ارائه می کنند.

کلمات کلیدی