به یقین، فولادها متنوع‌ترین و پرکاربردترین آلیاژها می‌باشند. مشخصات و ویژگی‌های فوق‌العاده‌ی آهن موجب تنوع و کاربردپذیری آلیاژهای آن شده است. اگرچه افزودن عناصر آلیاژی نیز عامل دیگری است که موجب این تنوع جنس و کاربرد شده است. از جمله‌ی این مشخصات می‌توان به بروز استحاله‌های متعدد در سیستم‌های آلیاژهای آهنی یا فولادها اشاره نمود. هر استحاله و تغییرحالتی در فولادها ریزساختار و خواص مکانیکی ویژه‌ای را ایجاد می‌کند. انجام این استحاله‌ها نیازمند عملیات حرارتی یا مکانیکی است. کتاب حاضر شامل ده فصل است که با بیان تعاریف و مشخصات فولادها و انواع استحاله‌ها آغاز می‌شود و با توصیف سیکل‌های مختلف عملیات حرارتی ادامه می‌یابد. از آنجا که معمولاً آستنیته کردن اولین مرحله ی هر سیکل عملیات حرارتی است این فرآیند و سینتیک آن مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. در این کتاب، با تاکید بر روش فرآیند سخت‌کاری، مشخصات و ویژگی‌ها و مراحل انجام آن و نیز خواص مکانیکی ناشی از آن مورد بحث قرار خواهد گرفت. همچنین، به تاثیر متغیرهای عملیات حرارتی تمپر یا بازپخت روی خصوصیات ریزساختاری و خواص مکانیکی فولادها پرداخته خواهد شد. در این کتاب، ضمن ارائه ویژگی‌های نمودارهای استحاله در دمای ثابت و پیوسته، ریزساختار و خواص مکانیکی فولادهای آستمپرشده و مارتمپرشده مورد بحث قرار خواهند گرفت. همچنین، مفاهیم سختی‌پذیری و قابلیت سخت‌شدن فولادها مطرح می‌شود. عملیات حرارتی سطحی یا سطح‌سختی نیز یکی دیگر از سیکل‌های مهم عملیات حرارتی برای آلیاژهای آهنی است که در این کتاب مطرح خواهد شد. از آنجا که فولادها گستره‌ی وسیعی از انواع و کاربردها را دارند، عملیات حرارتی فولادهای ویژه نیز مورد بررسی و مطالعه قرار می‌گیرد. آخرین فصل کتاب به موضوع عیوب ناشی از عملیات حرارتی فولادها اختصاص خواهد یافت. این کتاب بر اساس عناوینی که از طرف وزارت آموزش، تحقیقات و فناوری برای درس عملیات حرارتی رشته مهندسی متالورژی و مواد گرایش متالورژی صنعتی ارائه گردیده تنظیم و تدوین شده است. این مجموعه بر آن است تا مفاهیم مرتبط با این موضوعات را به شکلی ساده و روان به خوانندگان منتقل نماید. منابع مورد استفاده در تهیه این کتاب، مراجع معتبر داخلی و خارجی و نتایج تحقیقات و پژوهش‏های متعدد نویسنده می‏باشد. از این روی، دانشجویان دوره‏های کاردانی، کارشناسی و تحصیلات تکمیلی رشته مهندسی متالورژی می‏توانند از این کتاب بهره‏ها گیرند. همچنین مطالعه این کتاب به محققین واحدهای تحقیق و توسعه شرکت‏ها و مراکز تحقیقاتی توصیه می‏گردد. مطمئناً با همه‌ی تلاشی که برای کتاب حاضر شده است، ایرادهایی نیز دارد که پیشاپیش از بابت آن پوزش می‌طلبم و از محضر خوانندگان محترم استدعا دارم پیشنهادها و انتقادهای سازنده‌ی خود را اعلام فرمایند تا به امید استقبال از این کتاب، در ویراست‌ها و چاپ‌های آتی، منظور گردد. □□□ با کمال خضوع و از اعماق جان از خداوند عالم و قادر تشکر می‌کنم که توانایی تألیف این کتاب را به این‏جانب عطا فرمود. از همسر و فرزندانم که صبورانه دشواری‏های زمان تألیف و تدوین این کتاب را تحمل نمودند سپاسگزارم. در تهیه این کتاب از نظریات و پیشنهادهای برخی از اساتید محترم گروه مهندسی متالورژی و مواد دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد استفاده شده است که به این وسیله از همه آن‌ها تشکر و قدردانی می‏کنم.