سه مکتب متفاوت و رقیب که هسته تحلیلی رشته اقتصاد سیاسی بین الملل را تشکیل می دهند به ترتیب از دیدگاه های اسمیت، ریکاردو و مارکس نشأت می گیرند. اسمیت به مدل بازار نزدیک است، ریکاردو به مدل سازمانی و مارکس به مدل ضدسرمایه داری.