برخی از فعالیت های اقتصادی خارج از مدار رسمی اقتصاد و کنترلهای دولتی و قوانین و مقررات تنظیم کننده روابط اقتصادی شکل می گیرد که در اقتصاد غیر رسمی جای دارند. این فعالیت ها به دلیل بی نیازی به سرمایه و تخصص و مهارت بالا، هزینه های پایین تولید، آزادی ورود و خروج و نبود قوانین و مقررات مختلف، برای توده ی عظیم نیروی کار غیر ماهر و بی سواد جامعه از جذابیت بالایی برخوردار است و تا حدود زیادی نقش تعدیل کننده فشارهای وارده به بازار کار را بر عهده دارد. برخی از مهمترین این فعالیت ها تحت عنوان بخش غیر رسمی مانند صنایع و مشاغل خانگی، دست فروشی و دوره گردی سهم بالایی از اشتغال و تولید را در اقتصاد غیر رسمی به خود اختصاص می دهند. بررسی وضعیت شاغلین در بخش غیر رسمی و ویژه گیهای آنها، علل و عوامل موثر بر آن و بررسی راههای مقابله با این پدیده حاصل یک کار تحقیق میدانی بصورت نمونه گیری طبقه بندی تصادفی و تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها در سطح شهر مشهد است که در این مقاله به اختصار آمده است. نتایج حاصله نشان میدهد که به دلایل متعدد از جمله تمرکز این جمعیت در سنین بالا و اندکی نیز در سنین پایین، بی سوادی یا کم سوادی گسترده و عدم مهارت و تخصص مناسب، امکان حذف این مشاغل و جذب آنها در فعالیت های بخش رسمی اقتصاد که به نیروی انسانی با سواد و ماهر در سن مناسب نیازمند است، وجود ندارد. لذا سازماندهی اینگونه مشاغل از ابعاد مختلف می تواند اولا عوارض منفی آنها را محدود ساخته و ثانیا عوارض مثبت آنها را گسترش دهد.

کلمات کلیدی