مرتع یک اکوسیستم طبیعی است که د ر بر گیرند ه منابع عظیمی از ذخایر ژنتیکی و تنوعی از گونه های گیاهی است که همواره این گوناگونی زیستی، متضمن پاید اری مرتع د ر مقابل عوامل متغیر محیطی و زیستی است. یکی از فشار های مخرب فیزیکی بر عرصه مرتع که باعث کاهش تنوع و از بین رفتن عناصر گیاهی حساس می گرد د ، چرای مفرط د ام می باشد . بررسی های زیاد ی نشان می د هد که چرای د ام باعث کاهش تنوع گونه ای می گرد د . د ر همین رابطه به منظور بررسی اثرات چرای د ام د ر تغییر و کاهش تنوع گونه ای مرتع و مقایسه آن با عرصه قرق و نیز اثبات اثرات مثبت قرق د ر رابطه با حفظ تنوع گونه ای و نمایش پتانسیل های رویشی مراتع د و نوع عرصه متفاوت قرق شد ه و تحت چرا، د ر مرتع کهنه لاشک کجور واقع د ر 65 کیلومتری جنوب نوشهر انتخاب گرد ید . با استفاد ه از روش پلات های حلزونی، حد اقل سطح قاب نمونه 1 متر مربع به د ست آمد . بر اساس روش میانگین تجمعی گونه غالب، تعد اد 20 قاب د ر هر واحد تعیین و به روش نمونه برد اری سیستماتیک – تصاد فی د ر طول 2 ترانسکت به د رازای 100 متر و به فاصله 50 متر از یکد یگر مستقر شد . فهرست کلیه گونه های موجود به همراه ارزش های فراوانی مربوط به هر گونه نیز ثبت گرد ید . نتایج حاصل از برد اشت های صحرایی، شناسایی تعد اد 102 گونه گیاهی می باشد که د ر عرصه قرق و تحت چرا به ترتیب 99 و 58 گونه بود . جهت محاسبه تنوع و مقایسه آن د ر د و منطقه، با استفاد ه از شاخص های عد دد ی و پارامتریک، از نرم افزار های تخصصی اند ازه گیری تنوع استفاد ه شد . نتایج بد ست آمد ه از تجزیه و تحلیل د اد ه های فراوانی گونه ها د ر د و عرصه، نشان د اد که عرصه قرق د ر تمامی شاخص های عد د ی از نظر غنا، یکنواختی و تنوع گونه ای بیشتر از عرصه تحت چرا بود و آزمون آماری t غیرجفتی معنی د ار بود ن تفاوت د ر د و عرصه را بر اساس شاخص شانون نشان د اد . همچنین نتایج اند ازه گیری تنوع با شاخص های پارامتریک، نشان د اد که نیمرخ های تنوع گونه ای د ر عرصه قرق، همواره د ر تمامی شاخص ها بالاتر از عرصه تحت چرا قرار گرفتند که بیانگر تنوع بیشتر عرصه قرق می باشد و عد م تقاطع محور ها د ر طول پارامتر مقیاس، نشان د اد که د و عرصه د ر تمامی موارد ، قابل مقایسه می باشند . به علاوه عرصه قرق شد ه به علت د ر بر د اشتن مجموعه ای متنوع تر و د ر نتیجه حضور متعاد ل گونه ها با د امنه های اکولوژیک متغیر، از پاید اری اکولوژیکی بیشتری د ر مقابل عرصه تحت چرا بر خورد ار است.

کلمات کلیدی