رشد روزافزون تقاضای آب در شرایط خاص اقلیمی، کشور را در آستانه کمبود شدید و بدنبال آن تنشهای اجتماعی و سیاسی زیادی قرار داده است که بهبود این شرایط نیازمند رویکردهایی برای تخصیص و استفاده بهینه از منابع آبی موجود می‌باشد. قیمت‌گذاری آب و تعیین تعرفه‌های مناسب بعنوان ابزاری برای مدیریت تقاضا و بهترین رویکرد برای بهبود تخصیص و تشویق به حفاظت از منابع آبی است. در مقاله حاضر ، تعرفه‌های موجود در بخش آب شرب و الگوی مصرف مربوط به جامعه آماری مشترکین در شهر نیشابور طی سالهای 1380 تا 1383 و برای 6 دوره دو ماهه در هر سال بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد که متوسط سرانه مصرف 135 لیتر در شبانه روز بوده و این سرانه از دوره اول تا دوره سوم سیر صعودی و از دوره چهارم تا دوره ششم سیر نزولی داشته است. همچنین بیشترین درصد مشترکین(35/70 درصد با 50 درصد کل مصرف) مصرفی بین 5 تا 5/22 مترمکعب و کمترین درصد مشترکین(51/0 درصد با مصرف 85/6 درصد کل مصرف) مصرفی بیش از 65 مترمکعب را به خود اختصاص داده‌‌اند. نتایج ترکیبی تعرفه‌ها و مقادیر مصرف آب شرب نشان دهنده عدم تطابق بین الگوی مصرف جامعه آماری با الگوی مصرف پیشنهادی و تعرفه‌های وضع شده از طرف دولت است. این عدم تطابق باعث شده نه تنها تعرفه‌های موجود ابزاری برای کنترل مصرف آب شرب نباشند بلکه هزینه بسیار پائین درنظر گرفته شده در بلوکهای ابتدائی(که اکثر مشترکین در محدودة این بلوکها هستند) اولاً خسارت بسیار بالایی را به شرکتهای آب و فاضلاب کشور تحمیل کند و ثانیاً مشترکین را به مصرف بیشتر آب ترغیب ‌نماید که با اهداف و سیاستهای قیمت‌گذاری سازگاری ندارد.

کلمات کلیدی