هندوانه بزرگترین میوه از نظر وزن و حجم می‌باشد که همین امر موجب معضلاتی در حمل و نقل این محصول گردیده است. تحقیق حاضر بمنظور تعیین و مقایسه خواص فیزیکی و مکانیکی ارقام و اندازه‌های مختلف این محصول جهت دسترسی به پارامترهای مورد استفاده در حمل و نقل, انبارداری, برداشت و جابجایی صورت گرفته است. آزمایشات در قالب دو طرح آزمایشی جداگانه برای تعیین خواص فیزیکی و مکانیکی هندوانه انجام شد. برای تعیین خواص فیزیکی هندوانه از آزمایش فاکتوریل 3×2 (3اندازه × 2 رقم) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 20 تکرار استفاده گردید. همچنین برای تعیین خواص مکانیکی این محصول از آزمایش فاکتوریل 4×3×2 (4موقعیت نمونه ×3 اندازه× 2 رقم) در قالب طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. متغیرهای جرم, حجم, ابعاد, چگالی, ضریب کرویت, میانگین هندسی قطرها برای تعیین خواص فیزیکی و متغیرهای تنش و کرنش گسیختگی, مدول الاستیسیته و چقرمگی نیز برای تعیین خواص مکانیکی هندوانه اندازه گیری شدند. نتایج آزمایشات با استفاده از نرم افزار SPSS V.9 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش اندازه هندوانه‌ها, ضریب کرویت و چگالی در هر دو رقم کاهش می‌یابد. بیشترین مقدار چگالی 96/0 گرم بر سانتی متر مکعب مربوط به رقم چارلستون گری در اندازه کوچک در حالیکه کمترین مقدار چگالی 93/0 گرم بر سانتی متر مکعب مربوط به رقم کریمسون سوئیت در اندازه بزرگ می‌باشد. مقایسه پارامترهای مختلف خواص مکانیکی دو رقم هندوانه چارلستون گری و کریمسون سوئیت نشان داد خواص مکانیکی هندوانه تحت تاثیر اندازه و رقم بطور معنی‌داری تغییر می‌کند.

کلمات کلیدی