هدف این تحقیق مقایسه بین الگوی برنامه ریزی معیار گرا ی ملاک عمل سیستم فعلی مدیریت شهری در کشور و از جمله شهرداری مشهد است. و الگوی شیوه برنامه ریزی حل مشکل یا برنامه ریزی ارتباطی –مشارکتی است که در ادبیات برنامه ریزی شهری ایران غریب است و جایگاهی درسیستم مدیریت شهری ایران ندارد . برای این منظور ابتدا بحثی نظری پیرامون های الگوهای برنامه ریزی شهری (چهار الگوی 1-حل مشکل اصلاحی ،2-اصلاح گرایش (روند)تخصیصی ،3-نفع مدارانه فرصت جستجوگر ،4-هدف گرای قانون مدار (دستوری-معیارگرا) انجام گرفته ، سپس 29 شاخص کمی در برنامه توسعه و عمران شهرداری مشهد با نتایج حاصل از الگوی برنامه ریزی حل مشکل اصلاحی با نظر سنجی از شهروندان(500 شهروند با استفاده از پرسشنامه در سطح مناطق 12 گانه شهرداری) در خصوص شناسایی مشکلات شهری مقایسه شد. در نتیجه کاربرد این شیوه برنامه ریزی حل مشکل 44 مشکل شهری از جانب شهروندان شناسایی شدند که ده مشکل عمده شهری به ترتیب اولویت 89% کل مشکلات شهری را تشکیل می دهند ودر بطن مشکلات عنوان شده ترافیک عمده ترین مشکل شهری است که بیش از 8.1% شهروندان اعلام نموده اند . همچنین 60% مشکلات بیان شده توسط شهروندان بین سازمانی و تنها در قلمرو وظایف شهرداری نیست. و نمایانگر نگرش کلی و سیستمی پاسخگویان به شهر به عنوان یک کل منسجم است و برای آنها تفکیک وظایف بین دستگاههای خدمات رسان مفهوم ندارد. مقایسه بین نتایج حاصل از دو روش در شناسایی شاخصها و مشکلات بیانگر این واقعیت است که برنامه تدوین شده توسط شهرداری عمده شاخصهای فیزیکی مبتنی بر الگوی سنتی برنامه ریزی نگاه از بیرون(نرم گرا و نظر کارشناسان شهرداری ) بجای نظرسنجی از داخل (نقطه نظر شهروندان) در تهیه برنامه است، شاخصهای مانند احداث و توسعه گورستان که مهمترین اولویت سازمان بهشت رضا(ع) است و نیاز آن از جانب سازمان مربوط اعلام شده است ،درحالی که در روش برنامه ریزی مشارکتی مشکل گورستان در بین 44 مشکل عنوان شده ،وجود ندارد. یا نیاز به سینما که سرانه آن در وضع موجود 250 نفر به ازاء یک صندلی در حالی که در سطح استاندارد 50 نفر می باشد.در بین 44 مشکل عنوان شده از جانب شهروندان وجو ندارد، ولی الویت فیزیکی شهرداری است. ویا مشکل اتوبوس ویا لونا پارک و غیره .مقایسه بین این دو روش در تعیین مشکلات شهر مشهد, بیانگر این واقعیت است که اگر هدف برنامه رضایتمندی شهروندان است ، باید به خواسته آنها توجه کرد ولی اگر تکیه بر شاخص هدف ذکر شده بر اساس تفاضل استاندارد و وضع موجود در برنامه عمرانی شهرداری است، باید بر اساس خواست دستگاهها عمل کرد. بنابر این گذر از برنامه ریزی معیار گرا به حل مشکل با تلفیقی از دو شیوه گامی اساسی در راه عینی ، واقعی و ملموس کردن برنامه ریزی با واقعیتهای موجود است و اجرایی شدن سهل تر برنامه و پذیرش شهروندی آنرا بیشتر می نماید.

کلمات کلیدی