موضوع آلودگی خاک توسط مواد شیمیایی باعث افزایش نگرانی‌هایی در مورد محیط زیست شده است. آبشویی مواد شیمیایی به آب‌های زیرزمینی و حرکت این مواد در خاک، مشکلات زیادی را برای آلودگی ماتریکس خاک، محلول خاک و آب زیرزمینی زیر آن بوجود می‎آورد. ازاین رو، به منظور بررسی تاثیر جریان ترجیحی ، ساختمان خاک و کمپلکسهای آلی بر تحرک و آبشویی فلزات کادمیوم، سرب و روی آزمایشی به صورت فاکتوریل با کرتهای خردشده در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای خاک دست‌نخورده (U)، دست‌خورده (D) و دست‌خورده حاوی 3 درصد ماده آلی (O) به مدت یک ماه با محلولهای حاوی غلظتهای 20 میلی‌‌گرم در لیتر عناصر کادمیوم، سرب و روی آبشویی شدند و غلظت کادمیوم، سرب و روی در فواصل زمانی مختلف در محلول خروجی اندازه‌گیری گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که عناصر تفاوت معنی‌داری در سطح آماری یک درصد با یکدیگر در محلول خروجی داشتند و ترتیب تحرک آنها بصورت Zn>Pb>Cd بود. همچنین بین تیمارهای مختلف خاک نیز در سطح آماری یک درصد تفاوت معنی‌داری وجود داشت و غلظت هر سه عنصر کادمیوم، سرب و روی در تیمارهای U و O بیشتر از تیمار D بود.علاوه‌براین بین فواصل زمانی آبشویی (حجم منفذها ) تفاوت معنی‌داری مشاهده شد (در سطح 1%) ، به طوری‌ که کادمیوم در تیمارهای U، O و D به ترتیب 3،3 و5 روز پس از آبشویی تفاوت معنی‌داری را در محلول خروجی نشان داد. اما سرب در هر سه تیمار خاک 11 روز پس از آبشویی تفاوت معنی‌داری در محلول خروجی داشت و غلظت روی فقط در تیمار O در زمانهای مختلف آبشویی روند مشخصی داشت و پس از 8 روز آبشویی تفاوت معنی‌داری در این تیمار مشاهده شد.

کلمات کلیدی