گونه wilhelmsii از جمله گونه های متعلق به جنس بومادران ( Achillea ) می باشد که پراکنش نسبتا وسیعی در مناطق مختلف ایران دارد. در طب سنتی از این گیاه به عنوان برطرف کننده ناراحتی های سینه، مقوی و بادشکن استفاده می گردد. در این تحقیق به منظور مقایسه کمیت و کیفیت اسانس دو توده وحشی بومادران مربوط به استانهای فارس و خراسان، در خرداد ماه 1384 اقدام به جمع آوری پیکر رویشی گیاه گلدار از دو منطقه مورد نظر گردید. اسانس گیری پیکر رویشی همراه با گل به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر انجام گرفت. تعیین اجزاء اسانس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی) GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف نگار جرمی ) (GC/MS صورت گرفت. نتایج، نشان دهنده تفاوت بین این دو توده وحشی از نظر کمیت و کیفیت اسانس بود. از نظر درصد اسانس، توده وحشی مشهد 65/0 وتوده شیراز دارای 2/0 درصد اسانس بود. مهمترین ترکیبات موجود در اسانس توده وحشی مشهد شامل: کامفور (1/19)، سمبرن (0/10)، 1و8 سینئول (8/8)، آلفاپینن(1/8) و لینالول (5/7) بودند و مهمترین ترکیبات در اسانس توده شیراز شامل: ایزوپنتیل ایزووالرات (5/9)، آلفاپینن (8/8)، 1و8 سینئول (7/8)، 10 اپی-گاما اودسمول (6/5)، اسپاچولنول (9/4) بودند. ترکیبات سمبرن (0/10)، جرماکرن B (7/5) و سابینن(3/4) در توده مشهد وجود داشت در حالیکه در توده شیراز این ترکیبات تشخیص داده نشدند و همچنین ترکیبات 10 اپی-گاما اودسمول (7/5)، بنزآلدهیددی متیل استال (5/4) و ترانس- بتا- ایونون (3/4) ترکیبات مهمی بودند که در توده شیراز وجود داشتند اما در توده مشهد تشخیص داده نشدند

کلمات کلیدی