هویت به معنای امری انباشتی واجد دو ویژگی همزمان رشد یابنده است: از یک سو، به شناسایی بودن ها می انجامد، به این معنا که ناظر بر آن واقعیتی می شود که پیشاپیش وجود دارد ؛ از دیگر سو، به بازشناسایی شدن ها می پردازد که ناظر بر پدیده ای است تاریخی شده که در فضاهای مکانی و زمانی جدید نیازمند تعریف جدیدی می گردد . نگارنده با واکاوی یک اثر تاریخ نگارانه در صدد بازنمایی مؤلفه های \\\"خودی / دیگری\\\" در گزارشی تاریخی از روزگارکهن برآمده است. باستان شناسی ساختار اجتماعی عبارت از شکافتن تار و پود متون تاریخی و بازسازی جهان بینی راویان تاریخ از خلال واکاوی پیوند متن مکتوب با ذهنیت نویسنده است. خواجه رشیدالدین در روند خودشناسی تاریخی و وقوف به جنبه های گوناگون \\\" من ایرانی\\\" به درستی به دو پارگی خاطره قومی توجه داشته و از آن جا که می خواسته است چهره تمام نمای ایرانی را از هزار توی مصلحت سنجی ها، بیم ها و منفعت خواهی ها بازتاباند گرفتار یک کاستی اساسی شده است.وی نتوانست از دام استمرار و انقطاع تاریخی ایرانی رهایی یابد و نیز نتوانست از خلال گسست و پیوست حافظه تاریخی به هویتی یکپارچه از تاریخیت ایرانیان دست یازد. نگارنده مایل است با گزینش مفهوم \\\" من و هویت تاریخی\\\" نشان دهد که خواجه همدان در جامع التواریخ گزارشگر چیرگی انقطاع تاریخی بر استمرار تاریخی بوده و در هزار توی متنی محتشم تنها به ناصحی مشفق مبدل شده است.

کلمات کلیدی