به منظور بررسی اثر تنوع گیاهی و نوع منبع تغذیه‌ای بر تنوع، تراکم و وزن خشک علفهای هرز آزمایشی به صورت کرتهای خردشده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد. تیمارهای مورد بررسی دو منبع کود دامی و کود شیمیایی در کرتهای اصلی و کشت مخلوط سه واریته سویا (ویلیامز، سحر و گرگان 3)، کشت مخلوط سه گونه ارزن (ارزن معمولی، مرواریدی و دم روباهی)، کشت مخلوط ارزن- سویا-کنجد و کشت مخلوط ارزن- کنجد- شنبلیله-زنیان همراه با تک کشتی هر یک از گیاهان مورد بررسی در کرتهای فرعی را شامل می شد. نتایج نشان داد که نوع منبع تغذیه‌ای، وزن خشک و تراکم علفهای هرز را تحت تاثیر قرار داد. وزن خشک و تراکم کل علفهای هرز در کرتهای با منبع تغذیه ای معدنی در سال زراعی اول به ترتیب 3/1 و 8/1 برابر بیشتر از منبع تغذیه آلی بود. در سال زراعی دوم نیز وزن خشک علفهای هرز در تیمارهای با منبع تغذیه ای آلی و معدنی به ترتیب 2/173 و 2/300 گرم در متر مربع و تراکم علفهای هرز به ترتیب 9/84 و 6/98 گیاه در متر مربع بود. با افزایش تنوع گونه های زراعی، وزن خشک و تراکم کل علفهای هرز کاهش یافت به طوری‌که تیمارهای مخلوط گونه های زراعی کمترین وزن خشک علفهای هرز را داشتند. در تک کشتی های مورد بررسی نیز نوع گونه زراعی، وزن خشک علفهای هرز را تحت تاثیر قرار داد. همبستگی منفی معنی‌داری بین تغییر تنوع و وزن خشک کل علفهای هرز در هر دو سال زراعی وجود داشت. در سال زراعی اول بیشترین شاخص تنوع شانون برای علفهای هرز در الگوی تک کشتی کنجد (75/0) و زنیان (72/0) مشاهده شد. الگوهای متنوع گیاهان زراعی دارای کمترین میزان شاخص شانون برای علفهای هرز بوده و با یکدیگر اختلاف معنی دار نداشتند. در سال زراعی دوم نیز بیشترین شاخص تنوع شانون برای علفهای هرز در تک کشتی سویا–رقم سحر (72/0) و کشت مخلوط سه گونه ارزن (71/0) بدست آمد

کلمات کلیدی