در این مقاله چند پرسش محوری درباره گلستان سعدی مطرح شده است. نخست اینکه آیا سعدی در نوشتن گلستان طرح معین و از پیش تعیین شده ای را در ذهن داشته یا بر حسب حالات زودگذر فصلها را نوشته است؟از طریق بررسی مقدمه گلستان و تبیین رابطه ان با متن اصلی و حتی با سایر آثار شیخ اجل نشان داده ایم که او پیش از نگارش طرح معینی در ذهن داشته است. سپس به سراغ پرسش دوم رفته ایم: چرا گلستان در طول تاریخ به عنوان یک کتاب تربیتی مطرح شد در حالی که کتابهایی مثل اخلاق ناصری با اینکه اولا و بالذات کتابی اخلاقی بودند نتوانستند مانند گلستان تاثیر داشته باشند. پاسخ را در ویژگیهای فرمی سراغ جسته ایم. در پرسش بعدی سعی کرده ایم مناسبتها و رابطه متناظر میان ساختار اجتماعی عصر سعدی و ساختار مقدمه گلستان را ترسیم کنیم.

کلمات کلیدی