با وجود مزایای کاشت زمستانه نسبت به کاشت بهاره نخود در مناطق مدیترانهای، این نوع کشت در مناطق مرتفع به دلیل وقوع سرمای شدید و نبودن ژنوتیپهای مقاوم به سرما مرسوم نیست. این آزمایش با هدف بررسی تحمل به یخ زدگی تعدادی از ژنوتیپ های نخود در شرایط ازمایشگاهی به مرحله اجرا درآمد. در این مطالعه، 26 ژنوتیپ نخود [شامل 23 ژنوتیپ از بانک بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد و سه ژنوتیپ (یک 12 - و 15 - درجة سانتی گراد به صورت فاکتوریل و تیمار خوسرمایی 5 ،-9 ،-6 ،- ژنوتیپ حساس به سرما) از ایکاردا] به همراه دماهای یخ زدگی شامل 3 وزن خشک و ارتفاع بوته ژنوتیپ ها در ،LT و عدم خوسرمایی به عنوان عامل اصلی به صورت اسپلیت فاکتوریل مورد بررسی قرار گرفتند. درصد بقاء، 50 پایان دوره بازیافت ( 21 روز بعد از اعمال تیمار یخزدگی) اندازه گیری و ثبت شد. تفاوت ژنوتیپ های مورد آزمایش از نظر درصد بقاء، وزن خشک و به MCC 6و 283 MCC بود. بر اساس میانگین داده ها، ژنوتیپ های 373 (P<0/ ارتفاع بوته سه هفته پس از اعمال تیمار یخزدگی معنیدار ( 05 ترتیب با 75 درصد و 57 درصد بیشترین و کمترین درصد بقاء را دارا بودند. خوسرمایی تأثیر معنیداری بر درصد بقاء گیاهان در پایان دوره بازیافت داشت، به طوری که اعمال تیمار خوسرمایی موجب افزایش درصد بقاء به میزان 24 درصد شد. در دمای 12 - درجه سانتی گراد تعداد 20 ژنوتیپ حداقل 50 درصد بقاء داشتند، در حالی که درصد بقاء ژنوتیپ حساس به سرما در این دما تنها 25 درصد بود. به نظر می رسد که از طریق ازمون یخزدگی در شرایط ازمایشگاه، شناسایی ژنوتیپهای متحمل به سرمای نخود امکان پذیر باشد.

کلمات کلیدی