هزارویک شب مجموعه ای ازداستانهاست که اززمانی نامعلوم مخاطبان فراوانی به خودجلب کرده ا.تصورعمو.می براین است که آنچه دراین مجموعه آمده جملگی هزل ومایه سرگرمی برای عده ای عاطل وباطل است.امادرهزارویک شب می توان داستانهایی یافت که مخاطل رابه پرهیزگاری وشریعتمداری فرامی خواند.همچنین حدودسی داستان رامی توان نشان دادکه علاوه بردعوت به زهدوپرهیزگاری متشرعانه،حال وهوایی صوفیانه دارند.مقاله حاضربه بررسی بخشی ازاین حکایات صوفیانه وجستن مأخدآنها وتاحدامکان سیرتحول وتطورشان پرداخته است.جستجودراین مراحل تغییروتحول علاوه براینکه پژوهنده رادرپیداکردن زمان مطمئن تری برای تاریخ الحاق برخی ازحکایات هزارویک شب یاری می رساند،روانشناسی عوام راکه احتمالامخاطبان اصلی این گونه داستانهابوده اندودرپیدایش آنهانقش وتأثیربسزایی داشته اند،برآفتاب می افکند.

کلمات کلیدی