انجام عملیات شخم ورزی در رطوبت مناسب پس از آبیاری یا بارندگی اهمیت زیادی در ممانعت از تخریب ساختمان خاک دارد. به منظور تعین رطوبت مناسب شخم ورزی، از مقدار رطوبت در نقطه عطف منحنی رطوبتی (θi) استفاده گردید. نمونه برداری از خاک های دشت کرج و ورامین در بهار 1384 انجام شد. بدین منظور مقادیر رطوبت در مکش های صفر، 5/1، 5/2، 5/5 کیلو پاسکال توسط ستون آب آویزان و در مکش های 10، 20، 30، 50، 100، 200، 300، 500 و 1000 کیلو پاسکال توسط دستگاه صفحه فشاری در 140 نمونه خاک اندازه گیری شد. داده های توزیع اندازه ذرات و جرم مخصوص ظاهری خاک به همراه مقادیر رطوبت اندازه گیری شده در مکش های فوق به نرم افزار RETC وارد و پارامترهای معادله ون گن اُختن و مقدار رطوبت در نقطه عطف منحنی رطوبتی برای هر نمونه تعین شد. نتایج این تحقیق نشان داد که مقدار θi در 140 نمونه خاک 77/0-17/0 و میانگین آن 52/0 بود و در بیشتر موارد همبستگی مثبت بین θi و درصد رس، کربنات کلسیم معادل و رطوبت اشباع وجود داشت (P<0.01). سپس تمام 140 نمونه خاک در سه گروه (آهکی، شور و شور- سدیمی) قرار داده شدند. ضرایب همبستگی θi با ویژگی های زودیافت هر گروه و تمام 140 نمونه به طور جداگانه در نرم افزار SPSS 13 تعین شد و روابط رگرسیونی (توابع انتقالی) برای θi در هر گروه از خاک ها به روش رگرسیون گام به گام ارائه گردید. نتایج نشان داد که ضریب همبستگی بین θi اندازه‌گیری شده و برآورد شده با استفاده از توابع انتقالی در خاک های آهکی، شور، شور- سدیمی و مجموع 140 نمونه خاک به ترتیب 61/0، 947/0، 985/0 و 764/0 بود که همگی در سطح 1% معنی‌دار بودند.

کلمات کلیدی